Browsing by Author "Alakuş, Ahmet"

Now showing 1 - 1 of 1

Lise öğrencilerinin kariyer uyumu ve bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkide analitik düşünmenin aracı rolü
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-05-11) Alakuş, Ahmet; Gültekin, Filiz; Bursa Uludağ Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü/Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı/Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı.; 0000-0001-8733-4457
Günümüz kariyer sürecinde bireylerin sahip olması gerektiği bazı 21. Yüzyıl becerilerinin ele alındığı bu çalışmada amaç, lise öğrencilerinin bilişsel esneklik ve kariyer uyumu düzeyi arasındaki ilişkide analitik düşünmenin aracılık rolü üstlenip üstlenmediğini test etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Manisa ilinde öğrenimine devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Bu doğrultuda çalışma grubu dört farklı okul türünden (fen lisesi, Anadolu lisesi, mesleki ve teknik Anadolu lisesi, Anadolu imam-hatip lisesi) toplam 641 lise öğrencisi örnekleminde incelenmiştir. Çalışmada- model olarak- tarama desenlerinden ilişkisel tarama deseni kullanılmıştır. Veriler; araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu, Savickas ve Porfeli (2012) tarafından geliştirilen ve Büyükgöze-Kavas(2014) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan kariyer uyum yetenekleri ölçeği, Bilgin(2009b) tarafından geliştirilen bilişsel esneklik ölçeği ve Ocak ve Park (2020) tarafından geliştirilen analitik düşünme ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Lise öğrencilerinin kariyer uyumu, bilişsel esneklik, analik düşünme eğilimi düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla bağımsız örneklem t testi; okul türü, sınıf düzeyine göre farklılaşıp farklaşmadığını test etmek amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA)gerçekleştirilmiştir. Kariyer uyumu, bilişsel esneklik ve analitik düşünme değişkenlerinin ilişkisini sınamak için Pearson korelasyon kat sayısından; analitik düşünmenin aracılık rolünün sınanması için Bootstrap yöntemine dayanan regresyon analizinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda araştırmada; kız öğrencileriyle erkek öğrencilerinin kariyer uyumu ve bilişsel esneklik düzeyinin benzer olduğu buna karşın kız öğrencilerinin daha analitik düşündüğü gözlenmiştir. Araştırmada ayrıca fen ve Anadolu lisesi öğrencilerinin; mesleki ve teknik Anadolu ile Anadolu imam-hatip lisesi öğrencilerine nazaran daha yüksek kariyer uyumluluğu gösterdiği, bilişsel açıdan daha esnek ve analitik düşünebildiği de bulunmuştur. Bu bulgulara ek olarak lise öğrencilerinin kariyer uyumu düzeyiyle; bilişsel esneklik ve analitik düşünme düzeyleri arasında pozitif yönlü yüksek düzey ilişki tespit edilmiş olup analitik düşünmenin kariyer uyumu ile bilişsel esneklik düzeyi arasındaki ilişkide aracılık rolü üstlendiği de gözlenmiştir. Bu sonuçlar alan yazın çerçevesinde ayrıntılı olarak tartışılmış, araştırmacı uygulayıcılar için önerilerde bulunulmuştur.