Browsing by Author "Altunay, Hakan"

Now showing 1 - 2 of 2

Ders programı çizelgeleme problemi için 0-1 tamsayılı programlama modeli ve bir örnek uygulama
(Uludağ Üniversitesi, 2016-12-27) Altunay, Hakan; Eren, Tamer
Ders programı çizelgeleme problemi, başta üniversiteler olmak üzere bütün eğitim kurumlarında sıklıkla karşılaşılan, en yaygın zaman çizelgeleme problemlerinden birisidir. Çözümü gün geçtikçe zorlaşan bu problem, çeşitli kısıt yapıları dikkate alınmak koşuluyla, derslerin ve öğretim üyelerinin en uygun zaman dilimleri ve dersliklere atanmasını ifade etmektedir. Probleme özgü bu kısıt yapıları; eğitim kurumlarının özellikleri ve kuralları, öğretim üyelerinin talepleri, öğrencilerin istek ve önerileri gibi çeşitli faktörlere göre oluşturulmaktadır. Bu çalışmada, ders programı çizelgeleme problemi için öğretim üyelerinin istek ve taleplerini dikkate alan yeni bir 0-1 tamsayılı programlama modeli önerilmiştir. Önerilen bu matematiksel programlama modeli Uludağ Üniversitesinde yapılan bir örnek uygulama ile desteklenmiştir. Bu sayede matematiksel modelin bir gerçek hayat problemi üzerinde test edilmesi ve üretilen sonuçların analiz edilmesi sağlanmıştır. Yapılan uygulama çalışmasının sonuçları, önerilen matematiksel programlama modelinin kurum kurallarını ve öğretim üyelerinin tercihlerini karşılayan haftalık bir ders çizelgesinin elde edilmesinde verimli sonuçlar ürettiğini göstermektedir.
Montaj hattı dengeleme problemlerinde çevrim süresinin minimizasyonu için yeni yaklaşımlar: Paralel görev atama ve paralel istasyon oluşturma
(Uludağ Üniversitesi, 2017) Altunay, Hakan; Özmutlu, H. Cenk; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı.
Bu tez çalışmasında, montaj hattı dengeleme literatüründe henüz çok yeni teknikler olan paralel görev atama ve paralel istasyon oluşturma yaklaşımlarından yararlanılmıştır. Paralel görev atama yaklaşımı gereği, işlerin (görevlerin) bölünemezliği varsayımı korunarak, bazı görevlerin birden fazla istasyona atanabilmesine izin verilmektedir. Paralel istasyon oluşturma yaklaşımında ise birbirleri ile aynı ekipman ve donanıma sahip eş istasyonların, üretim hattının herhangi bir aşamasında birden fazla sayıda yer alabilmesine imkân tanınmaktadır. Bu yaklaşımlar, özellikle işlem süresi çevrim süresinden büyük görevlerin bulunduğu veya görev süreleri arasındaki farkın çok yüksek olduğu montaj hatlarında, çevrim süresinin düşürülerek üretim oranlarının istenilen seviyelere çıkarılmasında en etkili yöntemler arasındadır. Bununla birlikte, bu yaklaşımların; mevcut işgücü ve sürenin verimli kullanılması, atıl sürelerin minimize edilmesi, müşteri taleplerindeki dalgalanmalara ve üretim ortamında meydana gelebilecek olası aksaklıklara karşı zamanında önlem alınabilmesi gibi birçok avantajı mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, paralel görev atama ve paralel istasyon oluşturma yaklaşımlarından yararlanılarak geliştirilen matematiksel programlama modellerinin ve paralel istasyon oluşturma yaklaşımını temel alan sezgisel bir yöntemin, montaj hattı dengeleme problemlerinde uygulanabilirliğini göstermek ve bu yöntemlerin literatüre kazandırılmasını sağlamaktır. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde, önerilen sezgisel yöntem ve matematiksel modellere yönelik açıklamalara ayrıntılı olarak değinilmiştir. Bu çalışma kapsamında önerilen sınırlandırılmamış özellikteki modellerin montaj hattı felsefesine aykırı sonuçlar ürettiği belirlenmiştir. Bu sebeple, önerilen modellere ek olarak, görevler arası geçiş süreleri ve açılan her bir paralel istasyon için söz konusu olan ceza katsayısı değerlerini de içeren yeni matematiksel modellerin geliştirilmesi sağlanmıştır. Çalışmanın son aşamasında ise yapılan kapsamlı bir uygulama çalışması ile önerilen çözüm yöntemlerinin ürettikleri sonuçlar ve çözüm performansları karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir