Welcome to the Uludag University Academic Repository!
Bursa Uludağ University aims to contribute to the advancement of science and technology by adopting clear, repeatable and reliable research outputs and applications; is committed to the broad dissemination of knowledge for the benefit of society and all external stakeholders.
BUU Open Access System offers scientific and artistic products such as books, articles, theses, encyclopedias and works of art produced by our faculty members and students in accordance with international standards and intellectual property rights.
Bursa Uludağ University is a leading institution using DSpace.
Recent Submissions
SLM yöntemiyle üretilen Inconel 718 numunelerinin talaşlı imalat ve ısıl işlem sonrası yüzey özellikleri ve mikroyapısının incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025-06-12) Yücetepe, Can; Çakır, M. Cemal; Fen Bilimleri Enstitüsü; Eklemeli İmalat Ana Bilim Dalı; 0009-0006-7441-5083
Bu tez çalışmasında, Seçici Lazer Ergitme (SLM) yöntemiyle üretilen Inconel 718 Nikel süper alaşımının, farklı talaşlı imalat parametreleri ve ısıl işlem uygulamaları sonrasında yüzey özellikleri ve mikroyapısal davranışları detaylı olarak incelenmiştir. Eklemeli imalat teknolojileri kullanılarak üretilen metal malzemeler arasında yüksek sıcaklık dayanımı, korozyon direnci ve mekanik özellikleriyle dikkat çeken Inconel 718 alaşımı bu çalışma için numune malzemesi olarak seçilmiştir. Bu bağlamda, SLM yöntemi ile üretilmiş üç adet Inconel 718 numune hazırlanmıştır. Bu numunelerden biri, üretim sonrası homojenizasyon ısıl işlemine tabi tutulmuştur. Diğer iki numune ise işlem görmemiş, bu sayede ısıl işlemin etkileri doğrudan karşılaştırılabilir hale getirilmiştir. Tüm numunelere, farklı kesme hızları ve kesme derinlikleri içeren talaşlı imalat işlemleri uygulanmıştır. Uygulanan bu işlemler sonucunda yüzey pürüzlülüğü değerleri ölçülmüş ve işlenmiş yüzeylerin mikroyapıları, optik mikroskop ile detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Ayrıca, sertlik testleri gerçekleştirilerek hem ısıl işlemin hem de talaşlı imalat parametrelerinin malzemenin mekanik özellikleri üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler, SLM yöntemiyle üretilen Inconel 718 parçaların son işlem süreçlerinin optimize edilmesinde dikkate alınması gereken kritik faktörleri ortaya koymaktadır.
Periyodik dalgaların doğrusal olmayan modülasyonunu gösteren (3 + 1) boyutlu doğrusal olmayan Gardner-Kadomtsov-Petviashvili (Gardner-KP) denkleminin tam çözümleri
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025-06-19) Tetik, Duygu; Çelik, Nisa; Fen Bilimleri Enstitüsü; Matematik Ana Bilim Dalı; 0009-0002-9606-7607
Doğrusal olmayan evrim denklemleri (NLEE), birçok fiziksel olgunun incelenmesi sonucunda elde edilen modellerdir. Bu denklemlerin analitik ve bazı durumlarda sayısal çözümleri, somut matematiksel formülasyonları nedeniyle önemli bir yere sahiptir. Bu tür modeller, doğrusal olmayan optik, plazma fiziği, plazma dalgaları, biyofizik, atmosfer, finans, akışkanlar mekaniği, kuantum mekaniği, nükleer fizik, sığ su dalgası teorisi vb. gibi birçok doğrusal olmayan bilimde gözlemlenebilir. Yukarıda bahsedilen evrim tipi denklemlerden biri (3+1)-Gardner–Kadomtsov–Petviashvili (Gardner-KP) denklemidir. Bu çalışmada, belirli fiziksel sistemlerde dalgaların hareketini açıklayan doğrusal olmayan (3+1)-Gardner-KP denkleminin hareketli dalga çözümleri elde edilerek dalga dinamiği incelendi. (3+1)- Gardner-KP denklemini derinlemesine analiz etmek için (G^'/G), (G^'/G^2 ), genelleştirilmiş (G^'/G), genelleştirilmiş Kudryashov, modifield Kudryashov yöntemleri uygulandı. Elde edilen çözümlerin özel parametre değerlerinde 3D ve 2D grafiklerinin nümerik simülasyonu yapıldı. Elde edilen çözümlerin uyumluluğunu analiz etmek için örnek olarak alınan bazı çözümlere kararlılık testi uygulandı. Bu çalışma matematik, fizik ve okyanus mühendisliği alanlarında çalışanlar için bir yol gösterici olacaktır.
Sıcak ayak banyosunun uyku kalitesi ve yorgunluğa etkisinin incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025-06-02) Temel, Sırrı; Yılmaz, Dilek; Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Hemşirelik Ana Bilim Dalı; 0009-0006-8073-4320
Bu çalışmanın amacı, hastanede yatan bireylere uygulanan sıcak ayak banyosunun, hastaların uyku kalitesi ve yorgunluk şiddeti düzeyi üzerine etkisini incelemektir. Araştırma, randomize kontrollü ve deneysel tasarımda planlandı. Araştırmanın örneklemini, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Gastroenteroloji kliniğinde Aralık 2024- Nisan 2025 tarihleri arasında yatarak tedavi gören, 30 deney grubu ve 30 kontrol grubu olmak üzere toplam 60 yetişkin hasta oluşturdu. Araştırma verileri, Hasta Tanıtım Formu, Cumhuriyet Öznel Uyku Kalitesi Ölçeği ve Kısa Yorgunluk Envanteri kullanılarak toplandı. Araştırma kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden hastalar, randomize edilerek deney ve kontrol gruplarına atandı. Deney grubunda yer alan hastalara 3 gece art arda 41-42°C suda 20 dk boyunca sıcak ayak banyosu uygulaması yapıldı. Kontrol grubuna ise herhangi bir uygulama yapılmadı. Araştırmaya dahil edilen hastaların uyku kalitesi ve yorgunluk şiddeti araştırmadan bağımsız bir hemşire tarafından 3 sabah üst üste değerlendirilerek kaydedildi. Araştırma verilerinin analizinde, Pearson Ki-kare test, Bağımsız Örneklem T-Testi, Fisher- Freeman-Halton Exact testi, Mann-Whitney U testi, Friedman Testi anlamlılık bulunması durumunda çoklu karşılaştırma testlerinden Bonferroni testi kullanıldı. Araştırmaya dahil edilen deney grubu hastalarının uygulama günlerinin 1., 2. ve 3. gün sonunda uyku kalitesi ve yorgunluk şiddeti puan ortalamalarının karşılaştırılmasına ilişkin yapılan istatistiksel analiz sonucunda anlamlı bir fark bulundu (p<0,05). Yapılan bu araştırmanın sonucunda; 3 günlük ard arda verilen sıcak ayak banyosu sonrası hastaların uyku kalitelerinin arttığı ve yorgunluk şiddetinin azaldığı sonucuna varıldı. Bu doğrultuda sıcak ayak banyosu, hastaların uyku kalitesinin arttırılması ve yorgunluk şiddetinin azaltılması için klinikte hemşireler tarafından güvenli bir nonfarmakolojik uygulama olarak kullanılabilir.
ALL’nin alt tiplerinin ayırt edici tanısında yenilikçi yaklaşımlar: Rna dizileme ile de novo varyantların araştırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025-12-20) Huriyet, Nuseybe; Çeçener, Gülşah; Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı; 0009-0002-2822-3663
Hematopoetik kök hücrelerdeki çevresel ve genetik faktörlere bağlı değişimler, kemik iliğinde blastik hücrelerin çoğalmasına ve bu hücrelerin kan veya diğer organlara yayılmasına neden olmaktadır. Akut lösemilerin gelişiminde genetik değişiklikler, özellikle translokasyonlar önemli bir rol oynar ve bazı tiplerde diagnostik amaçla kullanılabilir. Philadelphia kromozomu (BCR-ABL füzyonu) gibi translokasyonlar protein kinaz veya transkripsiyon faktörlerini aktifleştirir. Philadelphia benzeri ALL, kötü prognoz gösteren, Ph+ ALL’ye benzer gen ekspresyon profiliyle yüksek riskli bir alt gruptur. Bu alt tipin tanımlanması ve sınıflandırılması, uygun tedavi için kritik olup, klinikte rutin kullanılabilecek bir gen paneli henüz bulunmamaktadır. Bu çalışmada, Ph benzeri ALL vakalarına özgü gen ifadelerinin belirlenmesi ve de novo varyantların araştırılması amaçlandı. Bu kapsamda, Ph+ ve Ph- yetişkin ALL'li bireylerden alınan kemik iliği örneklerinden RNA izolasyonu yapılarak total RNA dizileme analizi gerçekleştirildi. Biyoinformatik analizler sonucunda, Ph+ gruba en yakın ekspresyon paternine sahip 2 Ph- hasta belirlendi. Ph+’e yakın ekspresyon gösteren 2 hasta ile yapılan DEG analizinde adjusted p value 0.05 cut off değerine göre upregüle olan 28, down regüle olan 128 gen; p value 0.01 cut off değerine göre ise up regüle olan 123, down regüle olan 396 gen belirlendi. Benzer ekspresyonların belirlendiği analizde Ph+ grup ile ortak ekspresyon gösteren 2.205 gen belirlendi. Diferansiyel ifade edilen genlere ve seçilen örnek grubunda benzer ifadeye sahip genlere, ilişkili Gene Ontology (GO) terimleri ve yolak terimlerini (KEGG, Reactome, WikiPathway) belirlemek amacıyla fonksiyonel zenginleştirme analizi uygulandı. Füzyon genlerin tespiti için chimeric okumalar gerçekleştirilerek tespit edilen füzyonlar, kanserle ilişkili olduğu bilinen füzyonları belirlemek amacıyla anotasyon işlemine tabi tutuldu. Elde edilen bulgular, Ph benzeri ALL’nin ayırt edici tanısını oluşturabilecek gen panelinin geliştirilmesine ve bu hasta grubunun tedavi protokollerinin hedefe yönelik olarak düzenlenmesine katkı sağlayabilecek niteliktedir.