Browsing by Author "Erdem, Duygu"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Retinitis pigmentosa hastalarının yeni nesil dizileme analizi ile göz ve klinik bulgularının değerlendirilmesi
    (Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023) Erdem, Duygu; Doğanay, Selim; Bursa Uludağ Üniversitesi/Tıp Fakültesi/Göz Hastalıkları Anabilim Dalı.
    Amaç: Türkiye’nin tüm bölgelerinden kliniğimize başvuran retinitispigmentosa (RP) hastalarında, hastalığın oluşumuna hangi genlerde, hangi tip mutasyonların rol oynadığının yeni nesil dizileme (YND, Next Generation Sequencing, NGS) yöntemi ile belirlenmesi ve bu mutasyonların klinik fenotipe yansımasının incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Kliniğimize başvurarak detaylı fundus muayenesi ileRP tanısı alan ve periferik kandan YND tekniği ile mutasyon analizi yapılan 118hastanın anamnez ve muayene bilgileri retrospektif olarak incelenmiştir. Hastaların hikayesi, özgeçmiş ve soy geçmişleri ile ilgili bilgiler kaydedilmiştir. Genetik analizlerinden kliniği açıklayan patojenik, muhtemel patojenik ve klinik önemi bilinmeyen (VUS) mutasyonlar veri tabanları taranarak Amerika Tıbbi Genetik ve Genomik Derneği'nin (ACMG, 2015) kriterlerine göre belirlenmiştir. Muayene bulgularından en iyi düzeltilmiş görme keskinliği (EİDK), biyomikroskopik muayene ve detaylı fundus muayenesi, göz içi basınç (GİB)ölçümü kaydedilmiştir. Hastaların detaylı optik koherens tomografi (OKT),“Enhanced Depth Imaging-OKT” (EDI-OKT), retina sinir lifi tabakası (RNFL)görüntülemeleri ve varsa elektroretinogram (ERG) bulguları incelenerek; maküla, koroid ve sinir lifi tabakası kalınlığı, epiretinal membran (ERM) ve kistoid maküler ödem (KMÖ) varlığı, elipsoid zon (EZ) uzunluğu kaydedilmiştir. Bulgular: Genel yaş ortalaması 35 olan hastaların (3-77 yaş), 60'ı erkek,58'i kadındı. Toplamda %79,6’lık bir tanı oranıyla 48 gende hastalığa neden olan84 mutasyon belirlendi. Bu mutasyonların 16'sı yeni varyantlardı. En sık görülen iki gen MYO7A ve CDHR1’di. Hastalarda saptanan varyantların 61 tanesi homozigot, 19 tanesi heterozigot, 10 tanesi birleşik heterozigot, 4 tanesi hemizigot kalıtım göstermekteydi. ACMG kriterlerine göre saptanan 84 varyanttan 37’si(%44) patojenikti, 21’i (%25) muhtemelen patojenikti ve 26 tanesi (%31) VUS varyantlardı. Hastalardan 37 tanesi RP’nin eşlik eden sendromik formlarına sahipti. EİDK’nin maküla tutulumu olanlar ve olmayanlar arasında anlamlı farklılık gösterdiği (P<0.001), EZ ile negatif korelasyon gösterdiği (r=-0.684; P<0.001)ancak katarakt (p=0.606) ve yaş (P=0.711) ile anlamlı farklılık göstermediği bulundu. İstatistiksel olarak yaş (P=0.035), semptom başlangıç yaşı (P=0.001) vetünel görme başlangıç yaşı (P=0.01) MYO7A grubunda anlamlı olarak CDHR1grubuna göre daha düşük bulundu. MYO7A grubunda sağ gözde anlamlı olarakCDHR1 grubuna göre KMÖ sıklığı daha yüksek tespit edildi (P=0.021).Sonuç: Moleküler analiz yapılan 118 hastanın 94’ünde (%79,6) kliniği açıklayan ve kalıtım paterni uygun olan mutasyon saptandı. On altı yeni varyant tanımlanarak RP’nin mutasyon spektrumu genişletildi. Literatür ile uyumlu olarak fenotip ve genotip ilişkileri belirlendi. Hastalığın başlama yaşı, maküla tutulumu, aile öyküsü ve eşlik eden sistemik birliktelikleri, refraksiyon ve fundus bulguları; saptanan mutasyonlar ile değerlendirildi. Çalışmamız Türk popülasyonunda RP hastalarında şimdiye kadar yapılmış en geniş çaplı multidisipliner çalışmadır. Elde edilen %79,6’lık tespit oranı, RP hastalarının moleküler tanısı için YND kullanılmasını güçlü bir şekilde desteklemektedir.