Veteriner Hekimlikte Araştırma Dergisi / Journal of Research in Veterinary Medicine

Permanent URI for this communityhttps://hdl.handle.net/11452/5067

Browse

Now showing 1 - 8 of 8

Arı sperması (Apis mellifera anatoliaca) ve insülin etkileşiminin soya lesitini temelli kriyoprezervasyon sulandırıcılarında flow sitometri olarak incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2024-03-27) Toker, Mehmed Berk; Aktar, Ahmet; Çakmak, Selvinar Seven; Çakmak, İbrahim; Akkaşoğlu, Mustafa; Alçay, Selim; TOKER, MEHMED BERK; Aktar, Ahmet; Çakmak, Selvinar Seven; ÇAKMAK, İBRAHİM; Akkaşoğlu, Mustafa; ALÇAY, SELİM
Gen havuzlarının istenen yönde gelişimine katkıda bulunan üreme kontrolü, spermanın dondurması ile alakalı biyoteknolojik yöntemleri önemli bir noktaya koymaktadır. Sperma dondurmaya yöntelik çalışmalar özellikle memelilerde yoğun olarak çalışılmış olmasına rağmen, arı sperması açısından başlangıç aşamasındadır. İnsülinin seminal plazmada bulunduğu ve çeşitli sperma parametreleri üzerine etkilerinin olduğu güncel çalışmalarla desteklenmiştir. Ayrıca, soya lesitini uzun süredir, özellikle yumurta sarısına alternatif, güvenilir bir kaynak olarak sperma dondurma sulandırıcılarında tercih edilen maddelerden biridir. Bu çalışma, soya lesitini (%2) temelli arı sperma dondurma sulandırıcılarına farklı dozlarda insülin (5, 10 ve 15 IU dozda) eklenmesi sonucunda elde edilecek sonuçların, flow sitometri veya mikroskopik incelemeler aracılığıyla önemli sperma parametreleri üzerindeki etkileri değerlendirmek amacıyla gerçekleştirişmiştir. Cinsel olgunluğa ulaşmış arılardan elde edilen örnekler bireysel farklılığı engellemek adına birleştirildi (pooling). Dondurma işlemi, üç doz insülin destekli ve bir insülin içermeyen kontrol grubu olacak şekilde düzenlendi ve yöntem planlandığı şekilde uygulandı. Dondurulup çözülen örnekler; motilite, plazma membran (hipo-osmotik şişme testi) ve DNA bütünlüğü (TUNEL testi) değerlendirmelerine, floresan ataçmanı olan bir faz kontrast mikroskobu kullanılarak gerçekleştirildi. Ayrıca, akrozomal bütünlük (PNA-FITC), nitrik oksit seviyeleri (DAF-2/DA) ve mitokondriyal membran potansiyeli (JC-1), bir flow sitometri cihazı aracılığıyla araştırıldı. Beklendiği gibi, tüm sperma parametreleri dondurma işleminin doğası gereği etkilendi, ancak insülin eklenmiş çalışma grupları, kontrol grubuna kıyasla pozitif yönde bir istatistiki farkı ortaya koyamadı. Bu sonuçlar ışığında, soya lesitini temelli arı sperması dondurma sulandırıcılarında kullanılan insülin takviyesinin tercih edilen dozlarda kullanılmasının, yardımcı biyoteknolojik yöntemler aracılığıyla daha yüksek verimli arı kolonileri elde edilmesi ve arı ürünleri konusunda ülke veriminin istenilen düzeye çıkartılması konusunda olumlu bir etkiye sahip olmadığı tespit edildi.
Arı spermasının dondurma-çözdürme sonrası spermatolojik parametreleri üzerine metiyonin ve sisteaminin etkileri
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020-11-11) Alçay, Selim; Çakmak, Selvinar; Aktar, Ahmet; Çakmak, İbrahim; Veteriner Fakültesi; Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı; 0000-0002-2472-8157; 0000-0002-2975-2594; 0000-0002-8000-5770; 0000-0002-2674-0731
Bu çalışmada arı spermasının (Apis mellifera) dondurulmasında metiyonin ve sisteaminin etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sperma olgun erkek arılardan toplandı ve pooling yapıldı. Pooling yapılan sperma beş eşit hacme bölündü ve farklı konsantrasyonlarda metiyonin (2.5 and 5 mM) ve sisteamin (2.5 and 5 mM) içeren ve içermeyen (kontrol) sulandırıcılar ile sulandırıldı. Eritme sonrası motilite değerleri; Metiyonin5, Sisteamin2,5 ve Sisteamin5 gruplarında kontrol grubuna göre daha üstün bulundu (P<0.05). Antioksidan gruplarının plazma membran bütünlüğü kontrol grubuna göre daha iyi koruduğu görüldü (P<0.05). Akrozomal bütünlük oranları metiyonin gruplarında kontrol grubuna göre daha üstün bulundu (P<0.05). Membran lipid peroksidasyonu eritme sonrası malondialdehit (MDA) konsantrasyonu ölçülerek analiz edildi. Antioksidan içeren sulandırıcıların bal arısı spermatolojik parametreler üzerinde faydalı etkilere sahip olduğu görüldü. Değerlendirilen spermatolojik parametreler göz önüne alındığında; Metiyonin5 grubu arı spermasının dondurulmasında en etkili grup olduğu görüldü.
Doğu Friz ırkı koyunlarda farklı tohumlama dozlarının gebelik başarısı üzerine etkisi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-06-12) Aktar, Ahmet; Özkan, Hasan; Bağcı, Kemal; Uzun, Ümit Can; Akkaşoğlu, Mustafa; Alişan, Selvi; Sağırkaya, Hakan; Alçay, Selim; Veteriner Fakültesi; Klinik Bilimler Bölümü; 0000-0002-2975-2594; 0000-0001-6664-1378; 0000-0003-0535-4089; 0000-0002-9231-8619; 0000-0001-6876-0821; 0000-0001-7688-2298; 0000-0001-6619-3229; 0000-0002-2472-8157
Saha şartlarında sperma almak ve tohumlama yapmak her zaman aynı koşullarda ve temiz şartlarda yapılamamaktadır. Bu çalışmada saha şartlarında üç farklı dozda taze sperma ile intraservikal yolla suni tohumlama uygulaması sonucunda gebelik oranlarının araştırılması amaçlandı. Araştırmada Doğu Friz ırkı 60 adet koyun 3 gruba ayrıldı (n=20) ve 3 adet koç kullanıldı. Koyunlarda kızgınlıkların senkronize edilmesi amacıyla 20 mg flugeston asestat emdirilmiş süngerler 3 gruba da 12 gün süreyle yerleştirildi. Süngerlerin çıkarılacağı gün ovulasyonları senkronize etmek için tüm koyunlara 500 IU PMSG enjeksiyonu yapıldı ve 24 saat içerisinde tüm koyunların östrus gösterdiği tespit edildi. Aynı çiftlikteki aynı ırk 3 koçtan alınan spermalarla östrustaki koyunlar intraservikal yolla tohumlandı. Tohumlama dozları1.grup için 100x10⁶ spermatozoa/ml, 2.grup için 200x10⁶ spermatozoa/ml, 3.grup için 400x10⁶ spermatozoa/ml olarak belirlendi. Tohumlamaların ardından toplamda 28 adet (%47) koyunda fertilizasyon olmadığı ve tekrar kızgınlık gösterdiği, diğer 32 adet (%53) koyunun gebe kaldığı tespit edildi. Gerçekleştirilen istatistiksel analiz sonucunda 3.Grup (400x10⁶) gebelik oranı 1. Gruba (100x10⁶) göre anlamlı olarakdaha başarılı bulunmuştur (P<0.05). Sonuç olarak tohumlama dozları kıyaslandığında saha koşullarında 400x10⁶ spermatozoa/ml dozda sulandırılmış taze sperma ile tohumlamanın yüksek gebelik oranlarının elde edilmesinde etkili olduğu belirlendi.
The effect of conventional semen, sexed-semen, and embryo transfer on pregnancy rate in holstein dairy cows
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-11-08) Koca, Davut; Turgut, Ali Osman; Aktar, Ahmet; Sağırkaya, Hakan; Alçay, Selim; Veteriner Fakültesi; Döllenme ve Suni Tohumlama Bölümü; 0000-0002-2975-2594; 0000-0001-6619-3229; 0000-0002-2472-8157
In this study, it was aimed to detect the effects of conventional semen, sexed-semen and embryo transfer on pregnancy rates in Holstein dairy cows. In the study, a total of 139 healthy cows with the serum progesterone > 8 ng/ml were used as animal material. Estrus synchronization protocol was applied and cows were divided into three different groups as conventional semen group (G1, n=46), sexed semen group (G2, n=47), and embryo transfer group (G3, n=46) considering age, body condition score, lactation number, and body weight. Cows in G1 and G2 were inseminated with conventional semen and sexed-semen, respectively. Embryo transfer was performed to cows in Group 3 (n=46) 7th day after estrus. The embryos were transferred to recipients as freshly. Pregnancy examinations for the cows were conducted on the 30th and 60th days of gestation. The statistical analysis of the obtained results was performed. Pregnancy rates were detected as %50, %46,8 and %69,56 in G1, G2, and G3 respectively on 30th day. On 60th day, however, pregnancy rates were %45.60, %42.55 and %67.39 in G1, G2, and G3 respectively due to embryonic losses. The pregnancy rate was significantly higher in the embryo transfer group (G3) compared to the conventional semen (G1) and sexed-semen (G2) group (p<0.05) on both 30th and 60th days. There was no significant difference between G1 and G2 (p>0.05). Findings led to the conclusion that higher serum progesterone level may increase pregnancy rate in cattle. In addition, it is evident that embryo transfer has the potential for widespread use in the field of veterinary medicine in terms of genetic progress.
Embriyo transferi yapılan taşıyıcı ineklerde progesteron seviyesinin gebelik başarısı üzerine etkisi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2022-07-25) Alçay, Selim; Aktar, Ahmet; Sağırkaya, Hakan; Veteriner Fakültesi; Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı; 0000-0002-2472-8157; 0000-0002-2975-2594; 0000-0001-6619-3229
Bu çalışmada embriyo transferi sırasında taşıyıcı Holstein ırkı ineklerin kan progesteron seviyelerinin gebelik oranları üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Bu amaçla, 5 üstün genetik özelliklere sahip donör inek ve 36 taşıyıcı inek hayvan materyali olarak kullanıldı. Donörlerde süperovulasyon östrusun 9. gününde başlayan 12 saat ara ve 4 gün süreyle uygulanan FSH hormonu ile sağlandı. Uterus yıkaması bir hafta sonra gerçekleştirildi. Taşıyıcı hayvanlar 11 gün ara ile iki kez uygulanan prostaglandin enjeksiyonu ile senkronize edildi. Transfer günü taşıyıcı ineklerden kan örnekleri alındı ve kan progesteron seviyelerine göre taşıyıcılar üç gruba (Grup 1 (<4 ng/ml), Grup 2 (4-8 ng/ ml), Grup 3 (>8ng/ml)] ayrıldı. Çalışmada sadece birinci kalite blastosist (Grade I) evresindeki embriyolar kullanıldı. Gebelik muayeneleri embriyo transferi sonrası 30. günde ultrasonla yapıldı. Sonuçların istatistiksel olarak değerlendirilmesinde SPSS programı (SPSS 23, Chicago, IL, USA) kullanıldı. Embriyo transferi zamanında taşıyıcı hayvanların kan progesteron seviyesinin ölçülmesinin gebelik oranlarının geliştirilmesi için önemli olduğu belirlendi (P<0.05). Özellikle >8ng/ml kan progesteron seviyesine sahip olan hayvanlara yapılacak embriyo transferlerinin gebelik oranlarını artıracağı tespit edildi.
Kollajenin Saanen Teke spermasının dondurulabilirliği üzerine etkisi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020-10-12) Gökçe, Elif; Boz, Ezgi; Uçar, Şenay; Üstüner, Burcu; Aktar, Ahmet; Yılmaz, Mehmet Melih; Mülkpınar, Emine; Alçay, Selim; Veteriner Fakültesi; Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı; 0000-0001-5999-4685; 0000-0002-2975-2594; 0000-0001-6050-791X; 0000-0003-0251-987X; 0000-0002-2472-8157
Bu çalışmada, Sazan Balığı (Cyprinus carpio) pullu derisinden elde edilen kollajen içerikli sıvı özütün teke spermasının dondurulabilirliği üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Çalışmada, toplam 36 ejakülat altı baş tekeden gün aşırı elektro-ejakülatör ile alındı. En az +++ mass aktivite, %70 motilite ve 2x109 spermatozoon/mL özelliğe sahip sperma örnekleri birleştirilerek her grup için 4 eşit kısma bölündü. Sperma iki aşamalı sulandırma methodu ile final konsantrasyonu 1/5 (sperma/sulandırıcı) olacak şekilde; kollajen içermeyen kontrol grubu (K) ve farklı konsantrasyonda kollajen içeren (%1, %5 ve %10; sırasıyla K1, K5 ve K10) Tris-Na sitrat sulandırıcısı ile sulandırıldı. Payetler programlanabilir dondurma makinasında donduruldu ve daha sonra sıvı azot içine aktarıldı. Her gruptan en az 3 payet 37ºC/30sn’de eritilerek eritme sonrası değerlendirmeler yapıldı. Sperma taze ve dondurma sonrası aşamalarda; motilite, plazma membran bütünlüğü Hypo-Osmotic Swelling Test (HOST) ve akrozom hasarı yönünden FITC-Pisum sativum agglutinin (FITC-PSA) boyama ile değerlendirildi. Eritme sonrası deney gruplarının motilite değerleri karşılaştırıldığında, kollajen içeren grupların motilitelerinin kollajen içermeyen kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu gözlemlendi (P<0.05). Plazma membran bütünlüğünün, kollajen ilave edilen gruplarda kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu tespit edildi (P<0.05). Akrozom hasarının sayısal olarak en yüksek kontrol grubunda olduğu gözlemlenmesine rağmen gruplar arasında istatistiksel bir fark tespit edilmedi (P>0.05). Sonuç olarak; teke spermasının dondurulmasında kullanılan sulandırıcılara %1, %5 ve %10 oranında kollajenin katılmasının motilite ve plazma membran bütünlüğü üzerine olumlu etkisi gözlemlendi.
L-Karnitin ilave edilmiş sulandırıcıların dondurma-çözdürme sonrası teke spermasının spermatolojik parametleri üzerine etkisis
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2022-07-26) Aktar, Ahmet; Alçay, Selim; Veteriner Fakültesi; Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı; 0000-0002-2975-2594; 0000-0002-2472-8157
Bu çalışmada, L-karnitinin (LC) dondurma-eritme sonrası teke sperması üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Ergin tekelerden elde edilen sperma örnekleri pooling yapıldı ve beş eşit hacme bölündü. Farklı konsantrasyonlarda LC içeren (2.5mM /5mM/ 7.5mM/ 10 mM) ve içermeyen (kontrol) sulandırıcılar ile sulandırıldı ve donduruldu. Gruplara ait spermatozoa motilitesi, plazma membran fonksiyonel bütünlüğü (HOST), akrozomal bütünlük (PSA-FITC) ve malondialdehit konsantrasyonu belirlendi. Eritme sonrası motilite değerleri; LC5 (L-karnitin 5mMol) ve LC7,5 (L-karnitin 7,5mMol) gruplarında kontrol grubuna göre daha üstün bulundu (P<0.05). Plazma membran bütünlüğü değerlendirildiğinde LC5 grubu kontrol grubu ve diğer LC gruplarına göre membran bütünlüğünü daha iyi koruduğu görüldü (P<0.05). Akrozomal bütünlük oranları LC5 ve LC7,5 gruplarında diğer tüm gruplara göre daha iyi bulundu (P<0.05). Malondialdehit (MDA) konsantrasyonu, membran lipid peroksidasyonunu analiz etmek için kullanıldı ve eritme sonrası kontrol grubuna kıyasla LC5 grubunda daha iyi bir sonuç elde edildi (P<0.05). Çalışmada, sulandırıcıya LC ilave edilmesinin teke spermatolojik parametreleri üzerinde faydalı etkisi olduğu görüldü. Ayrıca, L-karnitinin 5mM dozda kullanımının, diğer dozlara göre daha etkin koruma sağladığı sonucuna varılmıştır.
Partenogenetik aktivasyonun vitrifiye köpek oositleri üzerine etkisi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-12-21) Yavuz, Ahmet; Özalp, Gözde Rabia; Üstüner, Burcu; Bari, Özge; Aktar, Ahmet; Sağırkaya, Hakan; Veteriner Fakültesi; Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı; 0000-0003-4694-6937; 0000-0001-5999-4685; 0000-0002-7017-5485; 0000-0002-2975-2594; 0000-0001-6619-3229
Pet hayvanlarında biyoteknolojik çalışmalar son yıllarda hız kazanmaya başlamıştır. Köpeklerde başarısız yardımcı üreme teknikleriyle ilgili oluşan sorular, muhtemelen köpek türlerinin reproduktif fizyolojisine ait yetersiz bilgiden kaynaklanmaktadır. Fakat diğer taraftan pet biyolojisindeki uygulamalar, insan hastalıkları için model oluşturmaktadır. Bunun ötesinde gamet kriyopreservasyonunun gelişmesi, nesli tükenmekte olan türlerin korunması ve genetik banka oluşturulması için önemlidir. Bu çalışmada, köpek oositlerindeki düşük maturasyon oranlarına rağmen, partenogenetik aktivasyonun etkileri vitrifiye oositlerde test edildi. Köpek oositleri, Yıldırım Belediyesi Sokak Hayvanları Bakım ve Rehabilitasyon merkezinden alınan, 20 adet sağlıklı köpekten toplandı. Ovaryumların tekrarlı parçalanmasından sonra, seçilen COCs (kumulus oosit kompleksleri), 5% CO2 inkübatörde, mineral yağla kaplanmış 500 µl TCM-199 içeren dört-gözlü petrilerde, 39°C’de, 72 saat boyunca maturasyona bırakıldı. Maturasyondan sonra oositler, 0%, 10%, 20% etilen glikol içeren 50 ml PBl içinde sırasıyla, 10, 10 dakika ve 30 saniye muamele edildi. Oositler, 30 µl VS3 içeren kriyoviallere yerleştirilerek sıvı nitrojende donduruldu. Bu grubun oositleri (n=257) ‘vitrifiye oosit-VO’ olarak gruplandı. Çözdürme sonrasında, oositler ionomisinle 5 dakika ve sikloheksimid ile 3 saat muamele ederek partenogenetik aktivasyona bırakıldı. Sonrasında oositler 72 saat kültüre edilerek nükleer maturasyon değerlendirildi. Kontrol grubu olarak kullanılan oositler (n=257), ‘non vitrifiye oosit-FO’ olarak gruplandırıldı. Maturasyondan sonra, oositler direkt olarak ionomisin ve sikloheksimid ile muamele edilerek aktivasyona bırakıldı ve 72 saat kültüre edildi. Tüm oositler Hoechst33342 ile 30 dakika boyandıktan sonra nükleer maturasyon oranları mikroskopta değerlendirildi. Maturasyon oranları (MI+MII) gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. (p>0,05). Gruplar arasında GV, GVBD, MI, ve MII oranlarında da istatistiksel fark bulunmadı (p>0,05). Maturasyon sonrasında, vitrifiye köpek oositlerinde partenogenetik aktivasyona bağlı nükleer değerlendirmeye çalışması bulunmamaktadır. Fakat bu uygulamada elde edilen düşük maturasyon oranlarının, ileri moleküler çalışmalarla açıklanması gerektiği kanısındayız.

Browse

Browsing by BUU Author "Aktar, Ahmet"