2004 Cilt 9 Sayı 1
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/11250
Browse
Browsing by Rights "info:eu-repo/semantics/openAccess"
Now showing 1 - 20 of 22
- Results Per Page
- Sort Options
Item Analysis of selection diversity on the matched filter bound of bpsk on multipath rayleigh fading channels(Uludağ Üniversitesi, 2004) Ertaş, Tuncay; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Elektronik Mühendisliği BölümüThe impact of diversity combining on the matched filter bound of BPSK on time-discrete multipath slowly Rayleigh fading intersymbol interference channels is analysed. Expressions for the bound are derived for SNR selection, S+N selection, and also equal gain diversity combining. Numerical results for the derived bounds are presented on a GSM typical urban channel model.Item Ardışık zamanlı kesikli biyo-reaktörde biyolojik nutrient gideriminde hidrolik alıkonma süresinin optimizasyonu(Uludağ Üniversitesi, 2004) Kargı, Fikret; Uygur, Ahmet; Başkaya, Hüseyin Savaş; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Çevre Mühendisliği BölümüArdışık kesikli işletme ile sentetik atıksudan nutrient giderimi farklı hidrolik alıkonma sürelerinde çalışıldı. Nutrient giderme prosesi anaerobik (An), anoksik (Anok), oksik (Ok), anoksik (Anok), oksik (Ok) ve çökeltme fazlarını içerir. Her bir basamağın hidrolik alıkonma zamanları değişirken çamur yaşı 10 günde sabit tutulmuştur. KOİ, azot (NH4-N, NO3-N) ve fosfat (PO4-P) gideriminde herbir basamağın hidrolik alıkonma sürelerinin etkileri araştırılmıştır. Maksimum nutrient giderimiyle sonuçlanan optimum alıkonma zamanı bulunmuştur. En yüksek gözlenen organik karbon, azot (NH4-N ve NO3-N) ve fosfat (PO4-P) giderme verimleri sırasıyla %96, %87, %81 ve %90 olup 2/1/4,5/1,5/1,5 saatlerde An/Anok/Ok/Anok/Ok işletimiyle sağlanmıştır.Item Ardışık zamanlı kesikli biyo-reaktörde nutrient giderme performansına çamur yaşının etkileri(Uludağ Üniversitesi, 2004) Kargı, Fikret; Uygur, Ahmet; Başkaya, Hüseyin Savaş; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Çevre Mühendisliği BölümüArdışık zamanlı işletme ile sentetik atıksudan nutrient giderimi farklı çamur yaşlarında çalışılmıştır. Nutrient giderme prosesi anaerobik, anoksik I, oksik I, anoksik II, oksik II ve çökeltme fazlarından oluşmaktadır. Hidrolik alıkonma süreleri sırasıyla 2/ 1/ 4,5/ 1,5/ 1,5 saat olarak sabit tutulmuştur. Çökeltme süresi tüm deneylerde ½ saattir. Çamur yaşı 5 ile 30 gün arasında altı farklı durumda değiştirilmiştir. KOİ, azot (NH4-N, NO3-N) ve fosfat (PO4-P) giderimi üzerine çamur yaşının etkileri incelendi ve maksimum nutrient giderme verimiyle sonuçlanan optimum çamur yaşı hesaplanmıştır. 15 günlük çamur yaşı önemsiz daha düşük değerlerle sonuçlanmasına rağmen, en yüksek KOİ (%94), NH4-N (%84) ve PO4-P (%70) giderme verimleri 10 günlük çamur yaşında elde edilmiştir. 15 günlük çamur yaşından daha büyük çamur yaşlarında, 10 veya 15 günlük çamur yaşında elde edilen nutrient giderme verimleriyle karşılaştırıldığında daha düşük nutrient giderme verimleriyle sonuçlanmıştır. Çamur hacim indeksi (ÇHİ) 10 günlük çamur yaşında minimum 55 ml/g’dır. Bioyokütle (MLSS) konsantrasyonu, 30 günlük çamur yaşında 3760 mg/l değeriyle sonuçlanarak çamur yaşıyla yükselmiştir. Bu sonuçların ışığında, maksimum nutrient giderme verimleri ve minimum çamur hacim indeksiyle sonuçlanan 10 günlük çamur yaşı optimum olarak bulunmuştur.Item Asimetrik evolvent düz dişlilerin bilgisayar destekli analizi(Uludağ Üniversitesi, 2004) Karpat, Fatih; Çavdar, Kadir; Babalık, Fatih C.; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Makine Mühendisliği BölümüBu çalışmada, evolvent profilli düz dişli çarkların farklı bir uygulaması olan asimetrik profilli çarkların kullanılabilirliği, sonlu elemanlar analizi yardımıyla araştırılmıştır. Yazarlar tarafından geliştirilmiş ve sunulmuş bir diş modelleme metodu model oluşturulmak için kullanılmıştır. Kullanılabilirlik analizlerinde; çarkların diş dibi gerilmesi, kavrama oranı, kütle ve diş kuvvetleri kriterleri üzerinde durulmuş ve sayısal örnekler sunulmuştur. Özel olarak oluşturulan diş modeli kullanılarak sonlu elemanlar analizleri gerçekleştirilmiş ve asimetrik dişlilerin uygulamada alternatif olup olamayacakları konusu değerlendirilmiştir.Item Asimetrik evolvent profilli düz dişlilerin boyutlandırılması ve geometrik modellerinin oluşturulması(Uludağ Üniversitesi, 2004) Çavdar, Kadir; Karpat, Fatih; Babalık, Fatih C.; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Makine Mühendisliği BölümüBu yayında, evolvent profilli düz dişli çarkların farklı bir uygulaması olan asimetrik profilli çarkların boyutlandırılması ve kullanılabilirlik araştırmaları için geometrik modellerin oluşturulması üzerine bir çalışma sunulmaktadır. Asimetrik dişliler bildiğimiz evolvent düz dişlilerin problemlerine (titreşim, gürültü, yük taşıma kapasitesinin arttırılması, kütle azaltılması vb.) bir alternatif çözüm olarak göz önüne alınmaktadır. Bu amaçla, literatürde konuyla ilgili mevcut araştırmaların değerlendirilmesi, asimetrik profilli çarkların geometrik bağıntıları, bir diş modelleme yöntemi ve yaygın kullanımı olan sonlu elemanlar metodu yardımıyla modellenmiş bir diş örneği sunulmuştur.Item Benzinli motorlarda segman ve conta boşluğu hidrokarbonlarının silindir içi dağılımı(Uludağ Üniversitesi, 2004) Karamangil, M. İhsan; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Makine Mühendisliği Bölümüİçlerine yanmamış yakıt-hava karışımı girebilen fakat alev giremeyen yanma odası içindeki boşluklar hidrokarbon emisyonlarının ana kaynağını oluştururlar. En önemlileri segmanlar arası bölge ile conta boşluğudur. Bu makale bu iki kaynağın difüzyonu ve taşınması ile ilgili teorik bir çalışmanın sonuçlarını içerir. Model, 3 alt modelden oluşur. Birincisi; yanma odası gazları için termodinamik model, segman ve conta boşluğu hidrokarbonları için ikincisi model ve türbülans modelini içeren akış alanının nümerik çözümü için sonuncu model. Nümerik modeli basitleştirmek için merkeze konumlandırılmış tek bir supap dikkate alınır. 2-boyutlu akış alanı sonlu hacim metoduyla çözülür. Conta boşluğu hidrokarbonları supaba yakın konumlarından dolayı silindiri daha önce terk ederler. Bu hidrokarbonlar 510°- 570° arasında supap kesitinde görünürken segman bölgesi hidrokarbonları 510°-660° gibi daha uzun sürede silindirden ayrılırlar. Segman bölgesi hidrokarbonlarının taşınımı silindir cidarlarına yakın iken conta boşluğu hidrokarbonları silindirin merkezine doğru yönelirler.Item The crb of snr estimates for bpsk signals in rayleigh fading channels with correlated dual mrc diversity(Uludağ Üniversitesi, 2004) Ertaş, Tuncay; Dilaveroğlu, Erdoğan; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Elektronik Mühendisliği BölümüThe Cramér-Rao bound is derived for SNR estimation of BPSK modulated signals in Rayleigh fading channels with correlated dual MRC diversity.Item Direkt püskürtmeli benzin motorları ve Mitsubishi Metodu(Uludağ Üniversitesi, 2004) Karamangil, M. İhsan; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Makine Mühendisliği BölümüDaha düşük yakıt tüketimi, daha yüksek güç ve daha fazla performansa olan talep, gelişen teknoloji ile birlikte araştırmacıları direkt püskürtmeli (DP) benzin motorlarına daha fazla ilgi duymalarına yönlendirmiştir. Bu çalışmada, ilk olarak, DP kavramı klasik yakıt püskürtme sistemleri ile karşılaştırılmış ve her iki sistemin üstünlükleri ve sakıncaları karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Tipik bir DP uygulaması olarak “Mitsubishi Metod” izah edilmiş ve kendine özgü özellikleri vurgulanmıştır. Bu sistemin bazı problemlerine çözüm getirmek kaydıyla, gelecekte klasik yakıt püskürtme sistemlerinin yerini alması beklenmektedir.Item Doğal gazın sıvılaştırılmasında kullanılan klasik kaskad soğutma sisteminin matematiksel analizi(Uludağ Üniversitesi, 2004) Coşkun, Salih; Teknik Bilimler Meslek YüksekokuluDoğal gazın temininde doğal gazın sıvılaştırması işlemi önemli bir yer tutmaktadır. Sıvılaştırılan doğal gazın hacmi küçülmekte, kolaylıkla depolanabilmektedir. Bu sayede boru hattı ile taşımanın mümkün olmadığı, özellikle deniz aşırı ülkelere rahatlıkla ulaşılabilmektedir. Bu çalışmada, günümüzün önemli bir enerji kaynağı olan doğal gazın sıvılaştırılmasında kullanılan klasik kaskad sıvılaştırma yöntemi incelenmektedir.Item Dokuma makinalarında elektronik çözgü salma mekanizmalarının matematiksel analizi(Uludağ Üniversitesi, 2004) Eren, Recep; Özkan, Gülcan; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Tekstil Mühendisliği BölümüBu makalede, dokumada elektronik çözgü salma mekanizmalarının matematiksel analizi sunulmaktadır. Ağızlık açma ve tefe vurma işlemlerinden dolayı her makina devrinde ortaya çıkan periyodik bozucular göz önüne alınmamakta, periyodik olmayan bir bozucu olan çözgü levendi çapındaki azalmanın çözgü salma mekanizması performansına etkisi simülasyon yöntemi kullanılarak belirlenmektedir. Dolu leventten boş levende kadar çözgü gerginliği değişimi hesaplanmakta ve sonuçlar analiz edilmektedir.Item Fast computation of a complex quadratic form(Uludağ Üniversitesi, 2004) Dilaveroğlu, Erdoğan; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Elektronik Mühendisliği BölümüA fast algorithm has been proposed for computing the complex quadratic form x y H −1 Λ , where x , y are arbitrary N ×1 complex vectors and −1 Λ is the inverse of an N × N covariance matrix of a complex, circular, Gaussian autoregressive process.Item A method of precise calibration for piezoelectrical actuators(Uludağ Üniversitesi, 2004) Canel, Timur; Bektöre, Yüksel; Fen Edebiyat Fakültesi; Fizik BölümüPiezoelectrical actuators are very useful for making translations over distance less than 10 µm. One of the most important applications of such piezo actuators is the scanning tunnelling microscopy and the related scanning probe microscopies because atomic scale distances have to be measured and controlled in scanning probe microscopies applications. Especially, tube shaped piezoelectrical actuators have been widely used for such purposes. In this study, a piezotube scanner is calibrated at three stages. First calibration was done by using interferometer. At the other two stages Scanning Tunnelling Microscope was used for measurement.Item Open-end iplikçiliğinde farklı çapta rotor kullanımının iplik kalitesine etkilerinin incelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2004) Gemci, Remzi; Kapuçam, AhmetOpen-end iplik teknolojisinde farklı iplik numaraları için farklı rotor çapları kullanılmaktadır. Bu çalışmada aynı iplik numaraları için farklı rotorlar kullanılmış ve farklı rotorların iplik kalitesine olan etkileri araştırılmıştır. Araştırma bir iplik üretim işletmesinde gerçekleştirilmiştir. Test sonunda farklı rotor çaplarının iplik kalite karakteristiklerini etkilediği gözlemlenmiş ve istatistik olarak bazı sonuçlar ortaya konulmuştur.Item Organize sanayi bölgelerinde atıksu arıtımı: Bursa’dan bir O.S.B. örneği(Uludağ Üniversitesi, 2004) Üstün, Gökhan Ekrem; Solmaz, Seval Kutlu Akal; Kestioğlu, Kadir; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Çevre Mühendisliği BölümüOrganize Sanayi Bölgeleri (OSB), sanayiden kaynaklanan çevresel problemlerin minimum düzeye indirilmesi ve/veya ortadan kaldırılması, ekonomik açıdan farklılaşan bölgeler arası dengeli kalkınmanın sağlanmasını amaçlayan bir modeldir. Örnek OSB, Bursa ili - Demirtaş ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. OSB’de mevcut tesislerin endüstriyel ve evsel nitelikli atıksularının büyük bir kısmı açık kanal vasıtası ile, bir kısmı da özel kanallar ile Nilüfer çayına deşarj edilmektedir. Bu tebliğde, Bursa’daki bir OSB’de atıksu arıtma tesisinin planlama çalışmasında esas alınan değerlendirmeler ve bu veriler kullanılarak geliştirilen arıtma sistemi projelendirme kriterleri verilmiştir. OSB’sinde halihazır ortalama günlük debi 40.000 m3 /gün, atıksudaki başlıca kirlilik parametrelerinin ortalama değerleri Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOI) = 800 mg/L, Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOI5) = 350, mg/L, Askıda Katı Madde (AKM) = 300 mg/L, olarak tespit edilmiştir. Kimyasal arıtılabilirlik çalışmalarında ise KOI giderim verimi % 40-60 civarında elde edilmiştir. OSB ortak kanalından alınan atıksu üzerinde Al2 (SO4)3.18H2O, FeCl3, Fe2 (SO4)3 kullanılarak gerçekleştirilen kimyasal ön arıtılabilirlik çalışmaları sonucunda kimyasal arıtmada Al2 (SO4)3.18H2O ve anyonik polielektrolit kullanılmasına karar verilmiştir.Item Su temini tesislerinin tarihsel gelişimi sürecinde Bursa ili(Uludağ Üniversitesi, 2004) Yalılı, Melike; Solmaz, Seval Kutlu Akal; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Çevre Mühendisliği BölümüBu çalışmada, Bursa ili için su temini tesislerinin tarihsel gelişimi ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma; Kuruluş Dönemi, Osmanlılar Dönemi ve Cumhuriyet Dönemi olmak üzere üç grupta ele alınmıştır. Özellikle yakın geçmişteki tarihsel süreç içerisinde su temini alanında gerçekleştirilen projeler detaylı olarak araştırılmış ve makalede kapsamlı olarak açıklanmıştır. Bursa’ya su temin eden ilk su şebekesi, Bursa’nın kurucusu olan Hannibal tarafından Pınarbaşı suyunun künklerle yapılan isale ve şebeke sistemi vasıtasıyla şehre getirilmesiyle oluşturulmuştur. Osmanlılar Döneminde, dönemin hükümdarları tarafından pek çok proje hizmeti sunulmuş ve bu dönemde özellikle Bursa iline çok sayıda hayrat çeşme kazandırılmıştır. Osmanlılar Döneminde teknik anlamda ilk içme suyu temini projesi Reşit Mümtaz Paşa tarafından hazırlattırılmış, 1000 ton kapasiteli depo ve 72 km’lik şebeke inşaatı gerçekleştirilmiştir. Cumhuriyet Döneminde su temini konusunda yapılan çalışmalar modern teknolojinin belirlediği standartlar çerçevesinde oluşturulmuştur. 1970’li yıllardan itibaren Bursa ili için İlk Kapsamlı İçme Suyu Projesi’nin temelleri atılmıştır. Günümüzde Bursa iline 5,845,000 m3 /gün Doğancı Barajından, 360,000 m3 /gün kuyulardan ve 1,277,000 m3 /gün pınarlardan olmak üzere, toplam 7,491,000 m3 /gün’lük su temin edilmektedir. Bu su miktarı, su temini tesislerinin tarihsel gelişimi sürecinde gerçekleştirilen projeler yardımıyla günümüzde 3042 km’lik isale hatları ile iletilmektedir.Item Sürekli rejimde farklı soğutucu akışkanlar için hava-su kaynaklı mekanik buhar sıkıştırmalı ısı pompasının simulasyonu(Uludağ Üniversitesi, 2004) Coşkun, Salih; Teknik Bilimler Meslek YüksekokuluBu çalışmada sürekli rejimde farklı soğutucu akışkanlar için hava-su kaynaklı mekanik buhar sıkıştırmalı ısı pompası sisteminin performans özellikleri incelenmiştir. Sistemi oluşturan her bir elemanın basit matematik modelleri oluşturularak, Turbo Pascal programlama dili yardımıyla yazılan bir program sayesinde sistemin simulasyonu gerçekleştirilmiştir. Oluşturulan program sayesinde farklı soğutucu akışkanlar için (Freon-12, 134a, 22 ve 404a) sistemin değişen özelliklerine karşılık (hava, su, debi ve sıcaklıkları) sistemin performansını belirten ITK değerlerinin değişimi gözlenmiştir. Ayrıca bu program sayesinde sistemin her noktasındaki sıcaklıklar (soğutucu akışkan, su, hava için) ve sistemi oluşturan elemanların (kondenser, evaporatör, kompresör) kapasiteleri elde edilebilmektedir.Item Talaşlı imalatta kesici takımların kırılma öncesi davranışlarının sonlu elemanlar yöntemi ile analizi(Uludağ Üniversitesi, 2004) Işık, Yahya; Teknik Bilimler Meslek YüksekokuluBu çalışmada, talaşlı imalatta kesici takımların kırılma öncesi davranışlarının incelenmesi amacıyla sonlu elemanlar yöntemi ile statik ve dinamik analizleri yapılmıştır. Deneysel olarak belirli kesme parametrelerinde WC kesici takım (DNMG 150608) ve soğuk iş takım çeliği AISI O1 (60 HRC) ile yapılan deneylerde ölçülen kesme kuvvetleri harmonik analizde giriş zorlama değerleri olarak modele uygulanmıştır. Deneylerde kesme kuvvetleri dinamometre ile ölçülmüştür. Modal analizde Kesici takım ve katerin modellenmesi ile mod şekilleri ve bu mod şekillerine ait doğal frekanslar bulunmuştur. Modal analiz sonucunda kesici uçta en büyük genlikler ve doğal frekanslar belirlenmiştir. Harmonik analiz bu doğal frekansta kırılmaya neden olan kesme kuvvetlerinin modele ilave edilmesi ile yapılmıştır. Harmonik analiz sonucu kesici takımın en fazla hangi noktalardan zorlandığı ve kırılma anında gerilme ve yer değiştirme değerlerine hangi noktalarda ulaştığı belirlenmiştir. Kesici takımın kırılma analizi için von Mises kırılma kriteri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarının incelenmesinde kesici takımın kırıldığına ait veriler. deneysel sonuçlarla paralellik göstermektedir.Item Talaşlı imalatta on-line takım durumu izleme yöntemleri(Uludağ Üniversitesi, 2004) Işık, Yahya; Teknik Bilimler Meslek YüksekokuluBu çalışmada talaşlı imalatta kesici takımların durumlarının izlenmesi ve kırılma anının tahmin edilebilmesi için literatürde geliştirilen modeller araştırılmıştır. Takım durumu izlemede kullanılan doğrudan ve dolaylı ölçme yöntemlerinin özellikleri incelenmiştir, ayrıca takım durumu izlemede kullanılan algılayıcılar ve kullanılan yöntemler karşılaştırılmıştır. Kesici takımların on-line olarak izlenmesinde kullanılan sistemler üç unsurdan oluşmaktadır. Bunlar; tanımlama, matematiksel işlemler ve karar verme-analizdir. Kullanılan algılayıcıların ve kullanılan yöntemlerin uluslararası standartlarda olmasına rağmen henüz endüstrinin isteklerine tam olarak cevap verebilecek bir takım durumu izleme modeli oluşturulamamıştır, bununla birlikte bu alanda araştırmaların yoğun olarak devam ettiği görülmektedir. Talaş kaldırma işlemlerinde takım durumunu izleyebilen bir sistemin endüstride kullanılabilir duruma getirilmesi üretim maliyeti, ürün kalitesi, ürün miktarı, tezgah kararlılığı, takım seçimi ve kesme parametrelerinin analizi konularına önemli katkılar sağlayacaktır.Item Tasarımcıların yaratıcılığına bilgisayar programları ile katkı sağlama ve bir örnek yazılımın geliştirilmesi(Uludağ Üniversitesi, 2004) Çavdar, Kadir; Babalık, Fatih C.; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Makine Mühendisliği BölümüHenüz tam olarak çözülememiş olan insanın “fikir yaratma” mekanizmasının işlevsel hale gelebilmesi için mevcut bilgi yönetimi yazılımları mantığında yapılabilecek geliştirmeler sonucu bu “bilinç altı” fonksiyonunun efektif şekilde kullanılabileceği düşünülmektedir. Kapsamlı bir yazılım, tahrik elemanı vazifesi görerek yeni düşüncelerin, yeni tasarımların oluşumunu tetikleyebilir. Tetikleme görevinin tam anlamıyla gerçekleştirilebilmesi için insan beyninin çalışması incelenmiş ve elde edilen sonuçlarla tetikleyici özelliğe sahip bir yazılımdan beklenenler ortaya konmuş ve özellikle böyle bir yazılıma ihtiyaç duyulduğu düşünülen “makine akustiği” alanında çalışan tasarımcılar için bir örnek yazılım geliştirilmiştir. Bu yayında, geliştirilen yaklaşım ve sonucunda ortaya konan yazılım tanıtılacaktır.Item Üç boyutlu tesadüfi dağılımlı aramid novoloid ve cam lif takviyeli polimerik kompozit malzemelerin aşınma direnci(Uludağ Üniversitesi, 2004) Gemci, Remzi; Ulcay, Yusuf; Mühendislik Mimarlık Fakültesi; Tekstil Mühendisliği BölümüBu çalışmada “Tesadüfi Dağılımlı Lif Takviyeli Polimerik Kompozit Malzemelerde Aşınma Direnci ”araştırılmıştır. Lif takviyeli polimerik kompozit malzemelerle ilgili deneysel çalışmada, %1, %3, %5, hacimsel oranlı Kevlar®49, Novoloid (Kynol®), E-Cam lifi takviye ve, grafit tozu, alüminyum tozu dolgu malzemeli karışımlı numuneler aşınma testine tabi tutulmuşlardır. Sonuçlar, deney numunelerinin ölçülen ağırlık kaybı ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonunda Kevlar®49 ve E-cam lifleriyle takviyelendirilen kompozit malzemede aşınma direncinin yüksek, hatta hacimsel oranının arttırılmasıyla aşınma direncinin daha da yükseldiği görülmüştür. Dolgu malzemelerinden grafit tozunun burada zımpara ile aşındırmadan dolayı aşınma direncine etkisinin olmadığı, hatta direnci düşürdüğü görülmüştür. Alüminyum tozunun da aşınmaya direncinin yükselmesine etkili olmadığı, hatta oranın artmasıyla aşınma direncinin düştüğü görülmüştür.