Okul öncesi dönem çocuklarının bazı oyun ve oyuncaklarının evrenselliği ve güncelliğinin incelenmesi

Abstract

Oyun ve oyuncak, okul öncesi dönem çocuklarının yaşamının odak noktasında yer alır. Çocuğun olduğu her yerde oyun ve oyuncak da vardır. Oyun ve oyuncağın tarihi insanlık kadar eskidir ve her dönemde ortak kültürler arası ortak bir dil olmuştur. Bu araştırmanın temel amacı, oyun ve oyuncağın tarihsel serüveni, evrenselliği ve günceliği üzerine dikkat çekmektir. Bu amaçla 1560 yılında Avrupa’da yapılan ve dönemin çocukluk yaşamına ışık tutan “Çocuk Oyunları” adlı tabloda yer alan oyun ve oyuncakların ülkemizdeki okul öncesi dönem çocuklarının oyunlarındaki güncel durumu araştırılmıştır. Araştırmanın ilk kısımda, söz konusu eserde bulunan çocuk oyun ve oyuncaklarının dökümü ve tanılaması yapılmıştır. İkinci kısmında da söz konusu oyun ve oyuncaların günümüzdeki durumu tespit edilmeye çalışılmıştır. Oluşturulan oyun gözlem formu Türkiye’deki iki farklı ilde (Bursa- İstanbul) farklı sosyo-ekonomik düzeyden gelen çocuklarla çalışan 100 okul öncesi öğretmenine uygulanmıştır. Verilerin analizinde Kategorisel Veri Analizi (Ki-Kare) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları oyun ve oyuncağın tarihsel serüveni, evrenselliği ve kültürler arası iletişimdeki yeri hakkında önemli vurgular yapmaktadır. Yapıtta da yer alan ve 1500’lü yıllarda Avrupa’da çocukların oynadıkları saklambaç, körebe, kulaktan kulağa gibi oyunların ülkemizde okul öncesi dönem çocukları tarafından hala yaygın bir biçimde oynanmakta olduğu, çocukların sadece kendi bedenlerini kullandıkları yani oyuncaksız oynanan oyunların unutulmak üzere olduğu vb. sonuçlara ulaşılmıştır.

Games and toys are in the center of children’s lives. In other words, games and toys are inseparable from children. Games and toys are as old as humanity and they functioned as common tongues between different cultures. The main aim of this research is to emphasize the historical adventure, universality and currency of games and toys. Through this purpose, the current status of games and toys in the painting “Children’s Games”, which was made in 1560 in Europe and which gives an insight into the lives of children, was investigated in this research. The list and definitions of games and toys from this work of art are shown in the first part of the study, In the second part, the current status of the games and toys in question are analyzed. The game observation form created for the study was applied on 100 preschool teachers who worked with children from different socio-economic levels in two cities (Bursa-Istanbul) of Turkey. Categorical Data Analysis (Chi-Square) was used in the analysis of data. The results of the study emphasize the historical background and universality of games and toys and their place in intercultural communication. It was determined that games like hide and seek, blind man's bluff, telephone are still played by children in preschool period in our country and games without toys that are played only with body are about to be forgotten.