Bursa'da satışa sunulan dana ve piliç etlerinde farklı grup anabolizan ve antimikrobiyal kalıntılarının araştırılması

Abstract

1940'lı yıllarda dietilstilbestrol (DES)'un etlik piliç üretiminde daha sonra kasaplık hayvanlarda kullanımıyla başlayan büyümeyi hızlandırıcı maddeler, yemlere düşük dozlarda koruyucu ve verim arttırıcı amaçlarla katılan ve tedavi amacıyla kullanılan antibiyotikler, gıda değeri olan hayvanların yenilebilir dokularında birikip insan sağlığı için ciddi sorunlara yol açabilmektedirler. Bu nedenlerden dolayı bu maddelerin kullanımı kısıtlanmış veya yasaklanmıştır. Bu çalışma, Türkiye'de özellikle son yıllarda görsel ve yazılı basında kanatlı ve besi sığırı yetiştiriciliğinde verim arttırmak amacıyla antibiyotik ve hormon kullanıldığına dair iddiaların artması üzerine planlanmıştır. Bu amaçla, Bursa merkezde satışa sunulan (market ve kasaplarda) toplam 45 et numunesi (36 adet dana eti ve 9 adet piliç eti) farklı anabolizan ve antimikrobiyal kalıntıları Biochip array-based immunassay tekniği (BABIT) ile analiz edildi. 9 farklı anabolizan ve 6 farklı antimikrobiyal kalıntısının dana ve piliç etlerindeki miktarları tespit edildi. Analiz sonuçları neticesinde 45 numunenin hiçbirinde anabolik madde kalıntısına rastlanmazken 6 farklı antimikrobiyal kalıntısına rastlanmıştır. Ancak tespit edilen kalıntı miktarlarının Türk Gıda Kodeksi (TGK) yönetmeliğinde belirtilen Maksimum Kalıntı Limitleri (MKL)'ni aşmadığı belirlendi. Sonuç olarak Bursa'da satışa sunulan piliç ve dana etlerinde, antibiyotik, hormon ve benzeri anabolik madde kalıntılarının düşük olduğu ve tüketici sağlığı açısından ciddi bir risk oluşturmayacağı kanısına varılmıştır.

In 1940's, diethylstilbestrol (DES) which were firstly used in poultry production and then butchery animals for the purpose of accelerating growth, as well as antibiotics, were added in pellet feed at low dose for treatment purpose to prevent diseases and increase productivity. The use of substances had lead to serious problems on human health because of the presence of its residues accumulated in edible animal tissues. Thus, limitations or restrictions have been imposed on the use of these substances. This research was planned due to increasing claims in visual and written media in recent years, particularly in Turkey, relating the usage of antibiotics and hormones in poultry and cattle feeding farm in order to increase productivity. For this purpose, a total of 45 meat samples (36 beef and 9 broiler meat) were collected from markets and butchers in Bursa Province and have been analyzed by using Biochip Array-based Immunoassay Technique (BABIT). In this study, 9 different group of anabolics and 6 different group of antibiotics residues were determined in beef and broiler meat samples. As result of the analysis; although 6 different group of antibiotic residues in all meat samples have been detected, none of the 9 group of anabolic residues have been found. However, the amount of antibiotic residues did not exceed the Maximum Residue Limits (MRL) determined by the Turkish Food Codex (TFC). As conclusion, the amount of hormone such as growth promoters' substance and antibiotic residues in beef and broiler meat which were served for sale in Bursa are low and according to our findings, it doesn't create any kind of serious risk in terms of consumers' health.