Tip 1 diyabetli çocuk ve ergenlerde kronotip özelliklerinin duygusal yeme ve uyku davranışları, emosyonel sorunlar ve glisemik kontrol üzerindeki etkilerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada çocuk yaş grubunun en yaygın kronik hastalıklarından olan tip 1 diabetes mellitus (T1DM) tanılı çocuk ve ergenlerde kronotipik özellikler ile glisemik kontrol, uyku kalitesi, duygusal yeme davranışı ve sorunları arasındaki ilişkinin araştırılması ve elde edilen verilerin sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu çalışmaya T1DM tanısı olan 9-18 yaş arası 50 çocuk ve ergen hasta ile hasta grubuyla yaş ve cinsiyet olarak eşleşmiş 46 sağlıklı gönüllü katılmıştır. Bireylerin ruhsal belirtileri; Güçler Güçlükler Anketi, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği, Çocuk Anksiyete ve Depresyon Ölçeği; yeme davranışları, Çocuklar için Üç-Faktörlü Yeme Ölçeği; uyku alışkanlıkları, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi; kronotipik özellikleri, Çocuk Kronotip Anketi; işlevsellik düzeyleri, Çocuklar için Genel Değerlendirme Ölçeği; bilişsel ve yürütücü işlev düzeyleri ise Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçeği-4 ile değerlendirilmiştir. T1DM grubu çocukların 25'i kız, 25'i erkek; kontrol grubunun ise 24'ü kız, 22'si erkektir. T1DM'li çocukların kontrol grubuna göre; ekran maruziyeti sürelerinin, akran sorunlarının, yaygın anksiyete puanlarının daha yüksek, sözel kavrama ve algısal akıl yürütme dönüştürülmüş zekâ puanlarının ve işlevselliklerinin daha düşük olduğu saptanmıştır. T1DM grubunda kronotipi ile uyku kalitesi, bilişsel kısıtlayıcı yeme davranışı, toplam dönüştürülmüş zekâ puanı ile sözel kavrama ve çalışma belleği dönüştürülmüş puanları arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Kronotipi ile her iki grupta da duygusal yeme davranışı, duygusal sorunlar ve T1DM gurubunda HbA1c ile arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Çalışmamız T1DM'li hastalar ile sağlıklı kontrol grubunu kronotipik özelliklerine göre karşılaştırması bakımından özgünlük taşımaktadır. Ancak bu ilişkiyi daha iyi anlayabilmek için geniş örneklemli ve objektif yöntemlerin kullanıldığı çalışmalar yapılması önerilir.In this study, it was aimed to investigate the relationship between chronotypical features and glycemic control, sleep quality, emotional eating behavior and emotional problems in children and adolescents diagnosed with type 1 diabetes mellitus (T1DM), one of the most common chronic diseases of the pediatric age group, and to compare the obtained data with the healthy control group. Fifty pediatric patients aged 9-18 years with a diagnosis of T1DM and 46 age and gender-matched healthy volunteers participated in this study. Psychological symptoms of individuals; Strengths and Difficulties Questionnaire, Difficulties in Emotion Regulation Scale, Revised Child Anxiety and Depression Scale; eating behaviors, Three-Factor Eating Questionnaire for children and adolescent; sleep habits, Pittsburgh Sleep Quality Index; chronotypic features, Children's Chronotype Questionnaire; functionality levels, Children's Global Assessment Scale; cognitive levels were evaluated with the Wechsler Intelligence Scale for Children-4. 25 girls and 25 boys included in the T1DM group and 24 girls and 22 boys included in the control group. Compared to the control group of children with T1DM; It was determined that the duration of screen exposure, peer problems, generalized anxiety scores were higher, verbal comprehension and perceptual reasoning transformed intelligence scores and functionality were lower. A significant correlation was found between chronotype and sleep quality, cognitively restrictive eating behavior, total transformed intelligence score, and verbal comprehension and working memory transformed scores in the T1DM group. No significant correlation was found between chronotype and emotional eating behavior, emotional problems in both groups, and HbA1c in T1DM group. Our study is unique in that it compares patients with T1DM and a healthy control group according to their chronotypic characteristics. However, in order to better understand this relationship, it is recommended to conduct studies using large samples and objective methods.