Kuzularda doğum ağırlığının kalite göstergesi olarak kullanılması ve bunu etkileyen faktörlerin Taguchi yaklaşımı ile incelenmesi

Abstract

Üretim, insan gereksinmelerinin doğa tarafından tam olarak karşılanamaması sonucu ortaya çıkan bir faaliyet, kalite ise bir ürün veya hizmetin özelliklerinin insan topluluklarının istek potansiyelini karşılayabilme derecesi olarak tanımlanmaktadır. Kalite mutlak anlamda en iyi demek değildir. Amaca göre kalite kavramından anlaşılması gereken şey değişebilir. Büyümeyi karakterize eden özellikler doğum ağırlığı ve çeşitli dönemlerdeki canlı ağırlıklardır. Gerek kuzuların doğum sonrası dönemdeki büyüme hızına etkisi yönünden gerekse ananın üretim gücünü ifade etmesinden dolayı, büyüme ile ilgili olarak bir canlının doğum ağırlığı ile çeşitli dönemlerindeki canlı ağırlıkları kalite göstergesi olarak kullanılabilir. Çalışmanın amacı, doğum ağırlığının kalite göstergesi olarak dikkate alındığı Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) kuzularda genotip, cinsiyet, ana yaşı (2 ve 6 yaş) ve doğum tipi (tek, ikiz) faktörlerine ait etkilerin Taguchi yaklaşımı ile incelenmesidir. Çalışmada, Türkiye’de Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) ırklarında büyüme ile ilgili olarak bilimsel dergilerde yayımlanan ve Taguchi deneme düzenine uygun çalışmalardan elde edilen bilgiler kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, çalışmada dikkate alınan Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) kuzulara ait doğum ağırlığının şekillenmesi ile ilgili olarak öncelik sırasına göre doğum tipi, genotip, cinsiyet ve ana yaşının etkin rol oynadığı belirlenmiştirWhile productionis an activity due to non-reciprocating, exactly, of human necessities by nature, quality is described as degree of properties of a production or a service reciprocation of demand potential of human community. However, quality doesn’t mean absolutely the best. According to aim the concept of quality can be changed. Growth is characterised by the birth weight and the live weight in different periods. Birth weight and live weight in different periods of lambs can be used as a quality indicator in both effectiveness of growth rate of lambs in the period after birth and productivity of mother. The aim of this study is to investigate the factors that effect genotype, gender, age of mother (2 and 6) and birth type (single and twin) in Ramlıç and Sakız X Kıvırcık (F1) lambs by Taguchi Method when birth weight is assumed to be quality indicator. In this study, the experimental data which is obtained from the suitable studies according to Taguchi experimental design that was published in Turkey and are concerned with growth in Ramlıç and Sakız X Kıvırcık (F1) lambs. Consequently, it is found that the birth weight of the Ramlıç and Sakız X Kıvırcık (F1) lambs are affected by the birth type, genotype, gender and age of the mother respectively