Ayçiçeğinde Line x Tester analizi ile üstün uyum yeteneği gösteren hibrid kombinasyonlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma-ll

Abstract

Bu çalışma ayçiçeğinde 6 ana (CMS) hat ve 3 baba (restorer) testerin genel ve özel kombinasyon kabiliyetini tahmin etmek ve iyi verim verme kapasitesine sahip olan yeni F1 hibridlerini belirlemek için yürütülmüştür. Çalışmada kullanılan ebeveynler Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nde geliştirilmiştir. İlk yıl (1992), CMS hatlar ve restorer testerler mümkün bütün kombinasyonlarda melezlenmiştir. Elde edilen 18 hibrid 1993 yılında Bursa'da tekrarlamalı bir tarla denemesinde değerlendirilmiş ve veriler Line x Tester metoduna göre analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, 5 nolu hat ve 9 nolu tester, tohum verimi, tabla çapı, 1000 tohum ağırlığı ve tabla başına tohum ağırlığı bakımından en yüksek genel kombinasyon kabiliyeti vermiştir. Öte yandan, bu iki ebeveynin oluşturduğu hibrid, tohum verimi bakımından en yüksek özel kombinasyon kabiliyeti göstermiştir. Genel ve özel kombinasyon kabiliyeti varyanslarının önemlilik testleri. bitki boyu dışımda gözlenen tüm karakterlerde dominant gen etkilerinin eklemeli gen etkilerinden daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmıştır.

This study was conducted in order to estimate general and specific combining abilities of 6 female (CMS) lines and 3 male (restorer) testers and to determine new F1 hybrids having good yielding capacity in sunflower. Parents used in the study were developed at the Field Crops Department of Agriculture Faculty, Uludağ University. CMS lines and restorer testers were crossed in all the possible combinations. Resulting 18 hybrids were evalualed, in a replicated field trial in Bursa, in 1993. Data were analysed by Line x 1 Tester analysis. According to the results, the line numbered 5 and the tester numbered 9 gave the highest general combining ability in seed yield, head diameter. 1000 seed weight, and seed weight per head. On the other hand, the hybrid of these two parents showed the highest specific combining ability as well as in seed yield. The magnitudes of the general and specific combining ability variances revealed that the dominance effects of genes were higher than additive effects in all characters observed except plant height.