Akciğer kanseri hastalarında spiritüel iyilik halinin hastalık algısına etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı; akciğer kanseri hastalarında spiritüel iyilik halinin hastalık algısına etkisini incelemektedir. Araştırma, Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dahiliye A-C Blok, Palyatif Servisi, Kemoterapi Ünitesinde takip ve tedavi edilen, çalışmaya katılmaya gönüllü 100 akciğer kanseri hastası ile yapıldı. Veri toplama aracı olarak Hasta Tanıtım Formu, Spiritüel İyilik Hali Ölçeği ve Hastalık Algısı Ölçeği kullanıldı. Verilerin istatiksel analizinde SPSS 21.0 programı kullanıldı. Veriler normal dağılım gösterdiğinden bağımsız örneklem t testi, tek yönlü ANOVA testi yapıldı ve p<0,05 anlamlı kabul edildi. Spiritüel İyilik Hali (SİH) puan ortalaması 28,48±7,20 bulundu. İlaç tedavisine uyduğunu belirten hastaların SİH puanı yüksek, hastalığının tedavi edilemeyeceğini düşünenlerin SİH puanı ise daha düşük bulundu. SİH ile hastalık algısı alt boyutu olan akut-kronik süre (r=0,695), döngüsel süre (r=-0,220), kişisel kontrol (r=0,846), tedavi kontrolü (r=0,693) ve duygusal temsiller (r=0,201) arasında pozitif anlamlı bir ilişki olduğu bulundu. SİH ortalama puanı arttığında hastalık algısı bölümündeki bu puanlar da artmaktadır. Sadece SİH puanı arttığında döngüsel süre de azalma görülmektedir. Bununla birlikte SİH ile sonuçlar (r=0,001) ve hastalık tutarlılığı (r=-0,187) arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlendi. Bu bulgular doğrultusunda; akciğer kanseri hastalarında spiritüel iyilik halinin hastalık algısını etkilediği sonucuna varıldı. Hastaların hastalık algısını ve tedaviye uyumunu sağlamak için spiritüel iyilik halinin holistik bakım kapsamında değerlendirilmesi ve iyileştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.The aim of this study is to examine the effect of spiritual well-being of lung cancer patients on the illness perception. The study was conducted with 100 volunteered patients with lung cancer who were monitored and treated in Palliative Service and Chemotherapy Unit at Kütahya Health Sciences University, Training and Research Hospital, Internal A-C Block. Patient Identification Form, Spiritual Well-Being Scale and Illness Perception Scale were used for the data collection procedure. SPSS 21.0 program was used for the statistical analysis of the data. Since the data showed normal distribution, the independent samples t-test and the one way ANOVA were run, and the probability value was considered significant as p<0.005. The mean score of Spiritual Well Being (SWB) was found 28.48±7.20. The patients who stated that they comply with the drug treatment had a high score, SWB scores were found to be lower in those who thought that the disease could not be cured. There is a significant positive relationship among SWB and sub-dimensions of the illness perceptions; acute-chronic duration (r=0.695), cyclinic time (r=-0.220), personal control (r=0.846), treatment control (r=0.693), emotional representation (r=0.201). As the SWB score mean score increases, the scores in the illness perception section do also increase. Only when the pess score increases, the cylic time do decrease. Additionally, it was determined that there was no significant relationship among SWB, results (r=0.001) and disease consistency (r=-0.187). In the light of these findings, it was concluded that the spiritual well-being effects the illness perception of the lung cancer patients. It was considered that spiritual well-being should be evaluated and improved within holistic care in order to ensure patients perception of disease and compliance with treatment.