Karacabey merinosu koyunların yarı-entansif koşullarda kuzulama aralığının kısaltılması üzerine bir çalışma

Abstract

Bu tez, Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsünde bulunan Karacabey Merinosu koyunların yarı-entansif koşullarda kuzulama aralısının kısatılması amacıyla yapılmıştır. Tez de Haziran ve Mart ayı tohumlamalarına ait tespit edilen verim kayıtları kullanılmıştır. Döl verimi özellikleri 299 koçaltı koyunun, kuzularda yaşama gücü 364 kuzunun, büyüme 364 kuzunun ve sıfat öncesi canlı ağırlığı 299 koyunun verileri üzerinde incelenmiş tir. Bu çalışmada etkileri ölçülebilir çevre faktörleri, kuzuların doğum ve 60. gün ağırlıkları yönünden ananın yaşı, doğum mevsimi, kuzunun cinsiyeti ve doğum tipi üzerinde durul muş ve bu faktörlerin etkilerinin tespiti Least Squares (Mini mum Kareler) Metodu yardımıyla yapılmıştır. Döl verimi özelliklerinden östrus, gebelik, doğum, kuzu ve ikiz doğum oranları ile bir doğuma düşen kuzu sayısı Haziran tohumlamasında sırasıyla % 99.35, % 90.25, % 88.96, % 137.01, % 52.55 ve 1.54 bulunmuş; Mart ayı tohumlamasında ise aynı verim özelliklerine ait değerler aynı sırayla.% 95.17, % 82.75, % 78.62, % 105.51, % 34.21 ve 1.34 olarak tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler c Karacabey Merinosu, Kuzulama Aralığı8 ay aralıkla tohumlanan Karacabey Merinosu koyunlarında kuzulama aralığı 9.2 ± 1.11 ay olarak bulunmuştur. Haziran tohumlamalarından doğan kuzuların 60. gün yaşama güçleri % 91.90, mart tohumlamalarından doğan kuzularda da % 92.15 olarak saptanmıştır. Haziran tohumlamasından doğan erkek kuzularda doğum ve 60. gün sütten kesim ağırlıkları 4.32 kg. ve 19.42 kg. dişilerde ise aynı sırayla 4.07 kg. ve 17.69 kg. olarak saptanırken, Mart tohumlamasından doğanlarda bu değerler sırasıyla 4.58 kg. ve 19.90 kg., 4.31 kg. ve 18.75 kg. bulunmuştur. Haziran tohumlamalarında koyunların sıfat öncesi canlı ağırlıkları genel ortalama 68.03 kg., Mart tohumlamasında da 61.68 kg. saptanmıştır. İncelenen faktörlerden doğum tipi ve cinsiyetin etkileri doğum ağırlığı ve 60. gün ağırlığı için P<0.01 düzeyinde önemli, ana yaşının ve doğum mevsiminin etkileri ise önemsiz bulunmuştur. Her iki tohumlama mevsimine ait kuzuların 60. gün yaşama gücü, doğum ve 60. gün sütten kesim ağırlıkları yönünden farklılıkların istatistiki yönden önemsiz bulunması; Karacabey Merinosu koyunlarda 12-14 ay arasında değişen kuzulama aralığının bu çalışmada 9.2 ±1.11 aya düşürülmesi ve de kontr-sezon olarak kabul edilen Mart tohumlamalarına ait döl verimi özelliklerinin yılda 1 kez kuzulatılan aynı genotiple ilgili döl verimi özelliklerinden üstünlük göstermesi Karacabey Merinosu koyunlarda 1 yılda 2 veya 2 yılda 3 kuzulatma programlarının uygulanabileceğini göstermiştir.This study was carried out to decrease lambing interval of Karacabey Merino sheep under semi-intensive conditions in Bandırma State Sheep Breeding Research Institute. The produc tion records of June and March matings were used for the study. Fertility traits were investigated in 299 ewes assigned for mating, survival rates in 364 lambs, 3B4 lambs in growth and average body weight of 299 breeding ewes before mating. In this study, from the standpoint of environmental factors whose effects can be evaluated, birth weight and their weight on the 60th day, age of dam, birth season, sex, type of birth have been investigated and the effects of these factors have been estab lished by means of Least Squares Method. Fertility traits such as oestrus, pregnancy, partrution, rate of lamb and that of twinning and litter size were % 99.35, % 90.25, % 88.96, % 52.55 ve 1.54 respectively in June. The values of same fertility traits were % 95.17, % 82.75, % 78.62, Key Words : Karacabey Merino Sheep, Lambing interval.% 105.51, % 34.21 ve 1.34 respectively in March. Lambing interval in Karacabey Merino sheep mated at an 8- month interval was found to be 9.2 ± 1.11. Survival rate of lambs born from mating in June on the 60th day was % 91.90 and that of lambs born from mating in March was 7» 92.15. Birth weight and weight on weaning on the 60kh day males were 4.32 kg. and 19.42 kg. and these weights in females were 4.07 kg. and "17.69 kg. in same order, the values obtained in lambs born from mating in March were 4.58 kg. and 19.90 kg. 4.31 kg. and 18.75 kg. respectively. Body weights in lambs before mating in June were on average 68.03 kg. and 61.68 kg. before mating in March. Of the factors studied, birth type and effects of sex were significant in view of birth weight and weight on the 60th day (P<0.01), however age of dam and the birth season effects were insignificant. The fact that the differences in the above-mentioned two mating seasons in lambs were statistically insignificant in view of survival rate on the 60th day, birth weight and weight on weaning on the 60th day; and that lambing interval that varies in Merino sheep from 12-14 months can be decreased to 9.2 ± 1.11 and that fertility traits from mating in March, which is considered counter-season, are superior to fertility traits related to same genotype mated once a year has indicated that lambing programs in Karacabey Merino sheep can be imple mented twice a year or three times within two years.