Sıcak havayla kurutulan enginar (Cynara cardunculus L. var. scolymus) dilimlerinin kuruma eğrilerinin tanımlanmasında yeni bir modelin geliştirilmesi ve mevcut modellerle kıyaslanması

Abstract

İlk nem seviyesi yaş baza göre % 85.9 (±0.03) olan 100 (±0.03) g ağırlığındaki ve 4 (±0.1) mm kalınlığındaki enginar (Cynara cardunculus L. var. scolymus) dilimleri yaş baza gore nem seviyesi % 9.52 (±0.005) oluncaya dek 50, 75 ve 100 °C sıcaklıktaki ve 1 m s-1 hıza sahip hava akımıyla kurutulmuşlardır. Kurutma işlemleri 50° C’de 300 dakika, 75°C’de 210 dakika ve 100°C’de ise 130 dakika sürmüştür. Bu çalışmada kurutma literatüründe daha önce çeşitli araştırmacılar tarafından tanımlanmış ve deneysel, yarı deneysel ve teorik olarak sınıflandırılmış 21 farklı ince tabaka kurutma modelinin yanı sıra Midilli ve ark. (2002) eşitliğinden türetilmiş olan ve Alibaş Yaklaşımı olarak adlandırılmış yeni bir kurutma yaklaşımı ile deneysel olarak elde edilen veriler modellenmiştir. Deneysel olarak elde edilen veriler ile tahmin verileri arasındaki ilişkileri gösteren tanımlama katsayısı (R2 ), standart hata değeri (SH), ortalama karesel hata (ERMS) ve ki kare (χ 2 ) değerleri hesaplanmıştır. Tanımlama katsayısının (R2 ) en büyük olduğu, standart hata (SH), ki kare (χ 2 ) ve ortalama karesel hata (ERMS) değerlerinin ise en küçük olduğu model en iyi model olarak seçilmiştir. Buna göre çalışmada kullanılan üç farklı sıcaklık seviyesinde de elde edilen deneysel verilere en yakın sonuçları veren model Alibaş Modeli olarak belirlenmiştir.

Artichoke (Cynara cardunculus L. var. scolymus) slices with 100 (±0.03) g weight and 85.9 % (±0.03) humidity on wet basis were dried in convective oven at 50, 75 and 100°C temperatures, until the moisture content fell down to 9.52 % (±0.005) on wet basis. Drying processes were completed between 300 and 130 min depending on temperature levels.In this study, measured values were compared with predicted values obtained from twenty one thin layer drying theoretical, semi-empirical and empirical equations including a new thin layer drying equation and a new model is called Alibas (equation is derived from Midilli ve ark., 2002). In this study, coefficient of determination (R2 ), standard error of estimated (SEE), root mean square error (ERMS) and chi-square (χ2 ) was calculated. For applied temperature levels; model whose (R2 ) are highest and standard error of estimated (SEE), root mean square error (ERMS) and chi-square (χ 2 ) are lowest was chosen to be the best model. According to this, the best model for the all temperature levels was found to be Alibas Model.