Stratejik ittifaklara kaynak temelli bir bakış

Abstract

Son yıllarda tüm dünyada örgütler arası ittifaklar dalgasına şahit olunmaktadır. Örgütler küresel pazarda etkin bir şekilde rekabet ederken hızla değişen çevreyle de uğraşmak zorunda kaldıklarından, artan sayıda şirket içi ortaklığa tanık olunmaktadır. Ortaya çıkan bu ilişki uzun yıllar araştırmalara neden olmakla birlikte hem akademisyenler hem de yöneticiler tarafından ‘’Örgütler niçin ittifak kurar?’’ ve ‘’İttifaklar niçin stratejik öneme sahiptir?’’ ve ‘’Bazı örgütler stratejik ittifak kurarken niçin bazıları kurmaz?’’ gibi çeşitli sorular ilgi çekmektedir. Geleneksel teorik cevap, işlem maliyeti perspektifi tarafından açıklanmaya çalışılmıştır. Bu teori, söz konusu işbirliğinin motivasyonu olarak işlem maliyet verimliliğini vurgular. İşlem özellikleri, statik verimlilik ve rutin durumlara odaklanırken, pek çok örgütü ittifak oluşumuna iten stratejik faktörleri yakalayamamaktadır. Dolayısıyla işlem maliyetini en aza indirmenin mantığının aksine, öğrenme, meşruiyet ve hızlı pazara giriş gibi ittifakların stratejik avantajlarının çoğunu göz ardı etmektedir. Bu makalede amaç stratejik ittifak tanımını ve oluşumunu açıklarken, örgüt düzeyinde motivasyon farklılıklarını genel olarak ele aldıktan sonra kaynak temelli perspektifle hangi yönlerin önemli olduğunu, stratejik ittifakların oluşumunu neyin teşvik ettiğini, stratejik ittifakların oluşumu ve varoluşunun başarısını hangi faktörlerin etkilediği gibi sorulara cevaplar aramaktır. Bu çalışmada örgüt kaynaklarının stratejik ittifaklar içindeki rolünü inceleyerek, kaynak temelli bakış açısıyla stratejik ittifakın dört ana yönünü, gerekçe, oluşum, yapısal tercihler ve performansı, kapsayan bir teori sunmaya çalışılmaktadır. Bu bağlamda stratejik ve sosyal sonuçlarını anlamak için uygulanabilir ittifak oluşumuna dair daha geniş bir bakış açısı sunulmaktadır. Kaynak temelli bakış, ittifaklar için gerekçenin, bir araya toplanan örgüt kaynaklarının değer yaratma potansiyeli olduğunu göstermektedir. Kusurlu hareketlilik, taklit edilebilirlik ve ikame edilebilirlik gibi bazı kaynak özelliklerinin, değer yaratma vaadi verdiğini ve böylece ittifak oluşumunu kolaylaştırdığını vurgulanmaktadır. Örgütlerin kaynak profillerinin yapısal tercihlerini iki ana ittifak kategorisi, sermaye ittifakları ve sermayeye dayalı olmayan ittifaklar, açısından nasıl belirleyeceği tartışılmaktadır. Son olarak da örgütün kaynaklarını kullanabilme yeteneğinin ve inovasyonun ittifak performansına etki edebileceği tartışılmaktadır.In recent years, we are witnessing a wave of inter-company alliances all over the world. As firms have witnessed an increasing number of inter-firm partnerships have had to deal with rapidly changing environments while competing effectively in the global market place. Although this relationship has led to many years of research, both academicians and managers are asked by ‘’Why do firms form alliances?’’and‘’Why are alliances strategically important?’’ and ‘ Why don't some companies establish strategic alliances when some firms do? ‘’such as various questions have attracted attention. The traditional theoretical answer has been transaction cost explanations. This theory emphasizes the cost effectiveness of the transaction as the motivation of this cooperation. The aim of this article is to explain the definition and formation of strategic alliance and to discuss the differences in motivation at enterprise level. And then, answers to questions such as what aspects are important with a resource-based perspective, what encourages the formation of strategic alliances, and the factors affecting the success of the formation and existence of strategic alliances. In this study, we discussed strategic alliances with a resource-based view. The proposed theory covers four major aspects of strategic alliances: rationale, formation, structural preferences, and performance. The resource-based view suggests that the rationale for alliances is the value creation potential of firm resources that are pooled together. We discuss how the resource profiles of partner firms would determine their structural preferences in terms of two major categories of alliances: equity alliances and non equity alliances. We also discus that the ability of the firm to use its resources and innovation can affect the performance of the alliances. Finally, we develop a number of propositions to facilitate empirical testing of the theoretical framework, suggest ways to carry out this testing.