Türkiye’de illerin yoksulluk nedeni olarak toplam doğurganlık hızları: Yatay kesit bir analiz, 1990-2000

Abstract

Bu çalışmada, klasik iktisatçılardan günümüze kadar tartışılan bir konu olan çok sayıda çocuk sahibi olma ile yoksulluk arasındaki ilişki il verileri kullanılarak araştırılmıştır. Yoksulluk göstergesi olarak il gelirleri dikkate alınmış ve illerin toplam doğurganlık hızları ile ilişkisi incelenmiştir. 1990 ve 2000 yıllarına ait verilerle yapılan yatay-kesit tahminlerde, doğurganlık hızı ile illerin gelirleri arasında anlamlı ve negatif bir ilişki saptanmıştır. Benzer sonuçlar doğurganlık hızı ile bağlantılı olarak bağımlılık oranı ve ortalama hanehalkı büyüklüğü için de bulunmuştur. Bu bulgular, illerin yoksulluğunda çok sayıda çocuk sahibi olma davranışının önemli olduğunu göstermektedir. Diğer bir deyişle, toplam doğurganlık hızlarının yüksek (düşük) olduğu illerde gelir düzeyinin düşük (yüksek) olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar illere yönelik yoksullukla mücadele programlarında demografik değişkenlerin de dikkate alınması gereğine işaret etmektedir.

In this study, the relationship between having more children and poverty discussed intensivly by classical economists has been examined by using provinical data. It has been examined the connection between provincial incomes as a poverty indicator and total fertility rates in provinces. It has been detected negative and statistically significant relationships in cross-section estimations by using data of 1990 and 2000 years. Similiar results have been obtained in dependency ratio and avarage household size. These results indicate that attitute of families about having more children is significant factor in provincial poverty. In other words, it has been confirmed that provinces have high (low) fertility rates associated with low (high) income levels. These results indicate that demographic variables have to be considered in programmes which is aimed at combating the poverty in provinces.