Güvenlik kültürünün güvenlik performansı üzerine etkisine yönelik bir uygulama

Abstract

İş kazaları, çalışma hayatında karşılaşılan en önemli sorun alanlarından biridir. Güvenlik kültürü, iş kazalarının önlenmesi konusunda son yıllarda üzerinde önemle durulan bir kavramdır.Bu çalışmanın amacı, çalışanların güvenlik kültürü düzeylerini tespit etmek ve güvenlik kültürünün çalışanların güvenlik performansı üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın diğer bir amacı da, güvenlik kültürünün farklı demografik değişkenlerle (yaş, cinsiyet, çalışma yılı, iş tecrübesi) olan ilişkisini incelemektir. Çalışmada güvenlik kültürü ve güvenlik performansını ölçmek için anket kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, frekans dağılımı, güvenirlik analizi, ki kare testi, t-testi, varyans analizi, korelasyon ve regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini imalat sektöründe faaliyette bulunan iki farklı firmada çalışan toplam 358 kişi oluşturmaktadır.Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre kadercilik dışındaki güvenlik kültürü faktörleri (yöneticilerin tutumları, yöneticilerin davranışları, güvenlik önceliği, güvenlik eğitimi, güvenlik iletişimi, çalışanların katılımı, güvenlik farkındalığı ve yetkinlik, raporlama kültürü) güvenlik performansı üzerinde pozitif yönlü anlamlı bir etkide bulunmaktadır. Kaderciliğin güvenlik performansı üzerine etkisi ise negatif yönlü olarak tespit edilmiştir. Ayrıca, cinsiyet, iş tecrübesi, işteki konum gibi demografik değişkenlerle güvenlik kültürü değişkenleri arasında anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda, işyerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının oluşturulmasında, güvenlik kültürünün sağlanması ve geliştirilmesinin anahtar bir rol oynadığı görülmektedir.

Work accidents are one of the most important problems encountered in working life. Safety culture is a concept which should be emphasized for the prevention of work-related accidents in recent years. The purpose of this study is to determine the safety culture level of employees and to measure the impact of safety culture on safety performance of employees. Another objective of the study is to examine the relationship between the safety culture and the different demographic variables (gender, year of study, work experience etc ). A questionnaire methodology is used to measure safety culture and safety performance. The data are analyzed using frequency distribution, reliability analysis, Çhi square test, t test, variance analysis, correlation and regression analysis. The sample of the study consisted of total 358 participants working in two different manufacturing companies. According to the conclusions, the safety culture factors;- other than fatalism-, managers' attitudes, manager’s behaviours, priority of safety, safety training, safety communication, employees’ involvement, safety awareness and competency, reporting culture have a positive effect on safety performance. The impact on the safety performance of fatalism has been identified as a negative effect. Besides, between democratic variables such as gender, work experience, position at work etc. and safety culture variables, a significant relationship obtained. According to discused results, one can convince that safety culture has an important key role to create a safe and healthy working environment in workplace.