Ortaokul öğretmenlerinin 21. yüzyıl öğretmen becerilerinin incelenmesi (Bursa ili örneği)

Abstract

21. yüzyılın kendine özgü önemli karakteristik yanları mevcuttur. Bunların başında bilgi çağı olması, küreselleşmenin, dijitalleşmenin ve demografik dönüşümlerin bu yüzyılda büyük bir değişim ve dönüşüme neden olması gelmektedir. Bu özelikler öğrencilerin sahip olması gereken becerileri etkilemiştir. 21. yüzyıl neslinin belirsiz bir geleceğe kendini hazırlamak, olağanüstü değişimlere uyum sağlamak, değişimi yönlendirmek, hatta gerçekleştirmek için yaratıcılık, eleştirel düşünme, esnek olma, medya ve bilgi iletişim teknolojileri okuryazarlığı gibi kritik becerileri içeren 21. yüzyıl becerilerini edinmeleri gerekmektedir. Öğrencilerin sahip olması gereken becerilerdeki değişikliklerin, öğretmenlerin de edinmeleri gereken yeterlilikler üzerinde derin etkileri olmuştur. Günümüz öğretmenlerinin öğrencilere bu yeni becerileri kazandıracak 21. yüzyıl öğretmen becerileri ile donanmış olmaları gerekir. Bunlar arasında disiplinlerarası öğretim yapma, öğretilenleri günlük yaşamla ilişkilendirme, bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin şekilde kullanma, üst düzey bilişsel beceriler geliştirme ve analitik düşünmeyi sağlama, değişimi yönetme ve gerçekleştirme, dijital okuryazar olma; hızlı, eleştirel ve etkili geri bildirim sağlama, problem temelli öğrenme durumları oluşturma, öğrenime rehberlik etme, yapılandırmacı teknik kullanma vb. beceriler yer almaktadır. Çalışmanın amacı Bursa'da özel ve resmi ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin 21. yüzyıl öğretmen becerilerini ne düzeyde kullandıklarını ve bunun hangi değişkenlere göre farklılaştığını saptamaktır. Araştırmada genel tarama modellerinden faydalanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Orhan Göksun (2016) tarafından geliştirilen "21. Yüzyıl Öğreten Becerileri" anketi 383 öğretmene uygulanmıştır. Öğretmenler anketteki becerilerin tamamına ortalamanın üzerinde puan vermişlerdir. Bu, 21. yüzyıl öğretmen becerileri konusunda kendilerini yeterli gördüklerini göstermektedir. 21. yüzyıl öğretmen becerilerinin alt boyutlarından en çok onamacı becerilerin, en az esnek öğretme becerilerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Cinsiyet, yaş, branş, kıdem, çalışılan okul türü ve son öğrenim durumu değişkenlerine göre bir farklılaşma olup olmadığı araştırmada incelenmiştir. Yaşın, sadece üretimsel becerilerde genç öğretmenler lehine, kıdemin ise sadece yönetimsel becerilerde 16 yıl ve üzeri mesleki tecrübeye sahip öğretmenlerin lehine, branş değişkeninin yönetimsel beceriler ve esnek öğrenme becerilerinde güzel sanatlar branşındaki öğretmenlerin lehine, görev yapılan okul türünün ise yönetsel beceriler, teknopedagojik beceriler ve onamacı becerilerde özel sektörde çalışan öğretmenlerin lehine anlamlı bir fark oluşturduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet ve son öğrenim durumunun ise 21. yüzyıl öğretmen becerilerinin kullanımı üzerinde herhangi bir fark yatarmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca 21. yüzyıl öğretmen becerilerinin tüm alt boyutlarının birbirleri arasında düşük veya orta düzeyde anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.The 21st century has its own important characteristics. Foremost among them, it is the information age and globalization, digitalization and demographic transformations cause a great change and transformation in this century. These features have affected the skills that students should have. The 21st century generation needs to acquire 21st century skills, including critical skills such as creativity, critical thinking, flexibility, media and ICT literacy, to prepare themselves for an uncertain future, adapt to extraordinary changes, direct the change, and even make change happen. Changes in the learner skills have had profound effects on the competencies that teachers must acquire as well. Today's teachers, on the other hand, need to be equipped with 21st century teacher skills to help students acquire these new skills. Teaching interdisciplinary, associating what is taught with daily life, using information and communication technologies effectively, developing high-level cognitive skills and providing analytical thinking, managing and realizing change, being digitally literate; providing fast, critical and effective feedback, creating problem-based learning situations, guiding learning, using constructivist techniques, etc. skills are included in 21. century teacher skills.The aim of the study is to determine to what extent secondary school teachers working in Bursa use 21st century teacher skills and the variables that differentiate the usage of them. Scanning models were used in the research. In the study, the 21st Century teacher skills questionnaire developed by Orhan Göksun (2016) was applied to 383 teachers. The teachers rated all of the skills in the questionnaire above average. This shows that they evaluate themselves as competent in 21st century teacher skills. It was determined that among the subdimensions of 21st century teacher skills, affirmative skills were used the most and flexible teaching skills were the least. The variables of gender, age, branch, seniority, school type and last education status were also examined in the study. It has been determined that the variable of age has a significant difference in favor of young teachers only in productive skills subdimension, the variable of seniority has a significant difference in favor of teachers with 16 years and more professional experience only in managerial skills subdimension, the branch variable has a significant difference in favor of teachers in the fine arts branch in managerial skills and flexible learning skills subdimensions, and the school type variable has a significant difference in favor of teachers working in the private sector in managerial skills, technopedagogical skills and affirmative skills subdimensions. The variables of gender and school type don't differentiate the usage of 21st century teacher skilss. In addition, it has been determined that all sub-dimensions of 21st century teacher skills have a low or moderate level of significant and positive relationship between each other.