İlkokul çağı çocuklarının toplumsal cinsiyet algıları ile oyun ve oyuncak seçimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, ilkokul çağındaki çocukların oyun ve oyuncak seçimlerine toplumsal cinsiyet algılarının etkisini incelemektedir. Toplumsal cinsiyet rolleri, çocukların oyuncak ve oyun tercihlerini önemli ölçüde şekillendirir. Araştırmada, Bursa'nın Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerindeki devlet okulları ile Nilüfer'deki bir özel okulda ilkokul öğrencilerinin oyuncak seçimleri incelenmiştir. Her okuldan ve her sınıf seviyesinden toplamda 42 kız ve 43 erkek öğrenciyle görüşülmüştür. Veriler nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme tekniği ile toplanmış ve içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Analizler sonucunda, çocukların oyuncak tercihlerinde toplumsal cinsiyet algılarının belirleyici olduğu görülmüştür. Kız çocukları genellikle bebekler ve ev eşyaları gibi "kız oyuncakları" olarak kabul edilen oyuncakları, erkek çocukları ise araba, top ve silah gibi "erkek oyuncakları" olarak kabul edilen oyuncakları tercih etmiştir. Ayrıca, kızlar evcilik ve ip atlama gibi oyunları oynarken, erkekler futbol ve basketbol gibi oyunlara yönelmiştir. Çocukların oyun ve oyuncak seçimlerinde ebeveynlerin ve çevrenin etkisi de önemli bir rol oynamaktadır. Özellikle ekonomik sebepler ve cinsiyete uygunluğu gibi faktörler, çocukların tercihlerini yönlendirmektedir. Araştırma, toplumsal cinsiyet rollerinin çocukların oyun ve oyuncak seçimlerindeki etkisini ortaya koyarak, eğitimciler ve ebeveynler için önemli bulgular sunmaktadır. Elde edilen bulgular, çocukların oyun ve oyuncak seçimlerinde daha esnek ve kapsayıcı yaklaşımlar geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmayı amaçlamaktadır.

This study investigates the influence of gender perceptions on the game and toy preferences of primary school children. Gender roles significantly shape children's choices of toys and games. The research examines the toy preferences of primary school students in state schools in Nilüfer, Osmangazi, and Yıldırım districts of Bursa, as well as a private school in Nilüfer. Interviews were conducted with a total of 42 girls and 43 boys from each school and grade level. Data were collected using qualitative research methods, specifically in-depth interview techniques, and analyzed using content analysis methods. The analysis revealed that gender perceptions play a decisive role in children's toy preferences. Girls generally preferred toys considered "girls' toys," such as dolls and household items, while boys favored toys regarded as "boys' toys," such as cars, balls, and weapons. Additionally, while girls engaged in games like playing house and jump rope, boys were more inclined toward games like football and basketball. The influence of parents and the social environment also plays a significant role in children's choices of games and toys. Factors such as economic reasons and gender suitability particularly guide children's preferences. The study highlights the impact of gender roles on children's game and toy selections, offering important insights for educators and parents. The findings aim to promote more flexible and inclusive approaches in children's game and toy choices. It emphasizes the necessity for conscious steps toward gender equality and awareness in children's developmental processes. Educators and parents should provide a freer and more creative environment free from gender discrimination, supporting children's individual talents and interests.