65-74 yaş arası bireylerin psikolojik sağlamlıklarını arttırmaya yönelik hazırlanan psikoeğitim programının etkililiğinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, araştırmacı tarafından hazırlanan “65-74 Yaş Arası Bireylerin Psikolojik Sağlamlıklarını Arttırmaya Yönelik Hazırlanan Psikoeğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi” programı ile huzurevinde kalan yaşlı bireylerin psikolojik sağlamlıklarını arttırmayı hedeflenmektedir. Bu araştırma, psikolojik sağlamlığı arttırmayı hedefleyen öntest, sontest ve izlemetestli, kontrol ve deney gruplu yarı deneysel bir çalışmadır. Bu araştırma için ön-test, sontest, izleme testi, deney ve kontrol gruplu (ÖSKD), 2x3’ lük karışık desen kullanılmıştır. Bu araştırmanın oturumlarının amaca hizmet edip etmediğini anlamak için Ankara ilindeki bir kamu huzurevinde pilot çalışma uygulanmıştır. Pilot çalışmanın uygulamasından elde edilen veriler ışığında psikoeğitim programı son halini almıştır. Bu araştırmaya Ankara ilindeki bir kamu huzurevinde kalan ve psikolojik sağlamlıkları düşük olan 28 yaşlı birey katılmıştır. Araştırmada Demografik Bilgi Formu, Standardize Mini Mental Test, Montreal Cognitive Assesment (MoCA) Test ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmaya veri toplama araçları sonucuna göre katılabilecek olan katılımcılar random (rassal) olarak deney (n:14) ve kontrol (n:14) gruplarına dağıtılmıştır. Deney grubundaki katılımcılara haftada bir 60-90 dakika arasında değişen oturumlar yapılırken, kontrol grubundaki katılımcılarla herhangi bir çalışma yürütülmemiştir. Bu çalışma toplam sekiz oturumdan oluşmaktadır. vii Deney ve kontrol gruplarına psikoeğitim programı öncesinde öntest uygulanmıştır. Psikoeğitim sadece deney grubuna uygulanmıştır. Psikoeğitim uygulamasının hemen sonrasında her iki grubu da sontest, üç ay sonra ise her iki gruba da izleme testleri uygulanmıştır. Verilerin analizi yapılırken, ölçüm ve gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olup olmadığı tekrarlı ölçümler için iki faktörlü varyans analizi (ANOVA) tekniğiyle incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre; araştırmanın bağımlı değişkenini oluşturan psikolojik sağlamlık için müdahale * zaman etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. Bu bulgu, katılımcıların farklı deneysel koşullarda yer almalarının öntest, sontest ve izlemetesti puanlarını farklı ve anlamlı düzeyde etkilediğini göstermektedir. Ortaya çıkan farklılığın kaynağını belirlemek üzere Bonferroni uyumlu çoklu karşılaştırma testi gerçekleştirilmiştir. Bonferroni uyumlu çoklu karşılaştırma testi ve varyans analizinden (ANOVA) alınan sonuçlar, psikolojik sağlamlığı arttırmaya yönelik psikoeğitim programının katılımcıların psikolojik sağlamlıklarını arttırmada etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca deney grubu katılımcılarınım psikolojik sağlamlık düzeyleri sontestten sonra yükseliş göstermekle birlikte, üç aylık izlemetesti sonucunda da kalıcılığını koruduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular alanyazın bağlamında tartışılmış ve sonraki çalışmalar için öneriler sunulmuştur.This study aims to enhance the psychological resilience of elderly individuals residing in a nursing home through the implementation of the "Examining the Effectiveness of a PsychoEducation Program Designed to Increase the Psychological Resilience of Individuals Aged 65- 74," which was developed by the researcher. The research adopts a quasi-experimental design with pre-test, post-test, and follow-up test measures, involving both control and experimental groups, to assess the effectiveness of the program in improving psychological resilience. A 2x3 mixed factorial design with pre-test, post-test, and follow-up assessments (PPFA) was utilized for this study, incorporating both experimental and control groups. A pilot study was conducted in a public nursing home in Ankara to assess whether the sessions in this research fulfilled their intended purpose. Based on the data gathered from the pilot study, the psycho-education program was finalized. A total of 28 elderly individuals with low psychological resilience, residing in a public nursing home in Ankara, participated in the study. The data collection tools used in the research included the Demographic Information Form, Standardized Mini-Mental State Examination, Montreal Cognitive Assessment (MoCA), and the Brief Resilience Scale. Participants eligible for the study based on the results of these tools were randomly assigned to either the experimental group (n=14) or the control group ix (n=14). While the participants in the experimental group attended weekly sessions ranging from 60 to 90 minutes, no intervention was conducted with the control group. The program consisted of a total of eight sessions. A pre-test was administered to both the experimental and control groups prior to the implementation of the psycho-education program. The psycho-education intervention was applied exclusively to the experimental group. Immediately after the completion of the psychoeducation program, a post-test was administered to both groups, followed by a follow-up test three months later for both the experimental and control groups. In analyzing the data, a two-factor repeated measures analysis of variance (ANOVA) was used to examine whether there was a statistically significant difference between measurements and groups. According to the research findings, the intervention * time interaction effect on the dependent variable, psychological resilience, was found to be significant. This result indicates that participants' pre-test, post-test, and follow-up test scores were influenced in a statistically significant and different manner depending on the experimental conditions. To identify the source of this difference, a Bonferroni-adjusted multiple comparison test was conducted. The results of both the Bonferroni-adjusted multiple comparison test and the ANOVA analysis demonstrate that the psycho-education program aimed at enhancing psychological resilience was effective in improving participants' resilience levels. Additionally, while the psychological resilience levels of participants in the experimental group increased after the post-test, this improvement was maintained in the three-month follow-up test. The findings were discussed in the context of the existing literature, and recommendations for future research were provided.