Varroa mücadelesinde sentetik ve organik akarisitlerin kullanım olanakları

Abstract

Bal arılarının en önemli paraziti olan Varroa spp., bal arıların hemolenfini emerek koloninin zayıflamasına, ileri aşamalarda ise diğer hastalıklara karşı daha duyarlı hale gelmesine ve koloninin sönmesine sebep olmaktadır. Bu zararlı ile mücadele de birçok ruhsatlı kimyasal preparat Varroa mücadelesinde etkili olmakta, ancak aynı etken maddenin yoğun kullanılması parazitin bu kimyasallara karşı bağışıklık kazanmasına neden olmaktadır. Bu kimyasalların bilinçsiz kullanımı arıların sağlıklarını tehdit ettiği gibi arı ürünlerinde kalıntı bırakarak insan sağlığını da tehlikeye sokmaktadır. Son yıllarda araştırmalar, doğada kolay parçalanan doğal bileşikler oldukları için ve kimyasal kalıntı bırakmaması ve bağışıklık oluşturmaması gibi özelliklerinden dolayı bitkisel oıjinli preparatlara odaklanmıştır. Bazı esansiyel yağ asitleri ile Varroa mücadelesinde başlıca thymol, oksalik asit ve kekik [(Thymus caucasicus) (Lamiaceae)] yağı olmakla beraber çördük [(Hyssopus officinalis L.) (Lamiaceae)] otu yağı, laktik asit, kostik asit, karanfil [(Syzygium aromaticum L. (Myrtaceae)] yağı, okaliptüs [(Eucalyptus globulus) (Myrtaceae)] yağı ve nane [(Mentha piperita) (Lamiaceae)] özütü gibi hem sadece özüt hemde bunların karışımı ile yapılan preparatlar kullanılmakta ve başarılı sonuçlar alınmaktadır. Bu derleme çalışmasında hem sentetik kimyasalların etkinliği ve bazı olumsuz etkilerinden bahsedilirken, aynı zamanda bu organik etken maddelerin Varroa ve bal anları üzerindeki kullanım olanaklarına da değinilecektir.The most important parasites of honeybees, Varroa spp., causes a rapid decrease in honey yield of colonies, vveaken colony individuals, and causes bees to be more sensitive to other diseases in advanced stages of infection. To control this pest, many registrated Chemical formulations are effective, but the intensive use of the same active substance can cause resistance to develop to these Chemicals. The prophalatic use of these Chemicals threatens the health of the bees as well as human health due to residue build-up in bee products. İn recent years, research has focused on the use of botanical origin acaricides, because these are easily degraded and are considered to be natural substances that do not lead to Chemical residue build-up in hives. İn addition, there is less risk of pesticide resistance developing with the use of more natural alternatives. Some of the essential oil acids used for Varroa control are mainly thymol, oxalic acid, and thyme oil [(Thymus caucasicus) (Lamiaceae)], hyssop oil [{Hyssopus officinalis L.) (Lamiaceae)], lactic acid, caustic acid, clove oil [(Syzygium aromaticum L. (Myrtaceae)], eucalyptus oil [{Eucalyptus globulus) (Myrtaceae)] and mint [{Mentha piperita) (Lamiaceae)] extracts. Both extracts and mixtures of these have been used yielding successful results. İn this review, we evolauate the effectiveness on Varroa control using synthetic Chemicals and compare their control problems with alternative treatment methods. İn addition, the possibilities of using botanical and organic substances to control Varroa mites as an alternative to improve honey bee health will also be discussed.